Friday, July 31, 2020

๐Ÿ”ดLive CLASS 11th Physics Motion Under Gravity


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive CLASS 11th Physics Motion Under Gravity
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class12th Maths Indefinite Integral (เค…เคจिเคถ्เคšिเคค เคธเคฎाเค•เคฒเคจ)


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class12th Maths Indefinite Integral (เค…เคจिเคถ्เคšिเคค เคธเคฎाเค•เคฒเคจ)
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive CLASS 10th เคฌเคนुเคชเคฆ เค”เคฐ เคค्เคฐिเค•ोเคฃเคฎिเคคि


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive CLASS 10th เคฌเคนुเคชเคฆ เค”เคฐ เคค्เคฐिเค•ोเคฃเคฎिเคคि
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive CLASS 12 TH PHYSICS ELECTRIC DIPOLE


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive CLASS 12 TH PHYSICS ELECTRIC DIPOLE
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive CLASS 12 TH PHYSICS ELECTRIC DIPOLE


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive CLASS 12 TH PHYSICS ELECTRIC DIPOLE
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive CLASS 12 TH PHYSICS ELECTRIC DIPOLE


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive CLASS 12 TH PHYSICS ELECTRIC DIPOLE
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class 10th Hindi Test


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 10th Hindi Test
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class 11th Physics Motion In One Dimension


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 11th Physics Motion In One Dimension
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class 10th Maths เคฌเคนुเคชเคฆ


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 10th Maths เคฌเคนुเคชเคฆ
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class 10th Chemistey เคงाเคคु เค”เคฐ เค…เคงाเคคु


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 10th Chemistey เคงाเคคु เค”เคฐ เค…เคงाเคคु
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

Tuesday, July 28, 2020

๐Ÿ”ดLive Class 12th Physics Electric Field Lines


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 12th Physics Electric Field Lines
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ด Live Class 10th Objective Science Test


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ด Live Class 10th Objective Science Test
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class 11th Motion In One Dimension


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 11th Motion In One Dimension
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

Light Problem Solving


Watch on YouTube here: Light Problem Solving
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class10th Maths Arithmetic Progression 5.3


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class10th Maths Arithmetic Progression 5.3
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class 10th Chemistry เคงाเคคु เค”เคฐ เค…เคงाเคคु


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 10th Chemistry เคงाเคคु เค”เคฐ เค…เคงाเคคु
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class 11Th Economic ,


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 11Th Economic ,
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

Monday, July 27, 2020

๐Ÿ”ดLive Class 10th Geography


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 10th Geography
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class 10the Geography เค•ृเคทि


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 10the Geography เค•ृเคทि
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

เค—्เคฏाเคฐเคนเคตीं เคฎें เคจाเคฎांเค•เคจ เค•ो เคฒेเค•เคฐ เคฌिเคนाเคฐ เคฌोเคฐ्เคก เค•ा เค–เคฌเคฐ


Watch on YouTube here: เค—्เคฏाเคฐเคนเคตीं เคฎें เคจाเคฎांเค•เคจ เค•ो เคฒेเค•เคฐ เคฌिเคนाเคฐ เคฌोเคฐ्เคก เค•ा เค–เคฌเคฐ
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

CLASS 10 OBJECTIVE MATHS TEST


Watch on YouTube here: CLASS 10 OBJECTIVE MATHS TEST
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class 11th Physics MOTION IN ONE DIMENSION GRAPH


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 11th Physics MOTION IN ONE DIMENSION GRAPH
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class 10th Maths เคธเคฎांเคคเคฐ เคถ्เคฐेเคฃी 5.3


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 10th Maths เคธเคฎांเคคเคฐ เคถ्เคฐेเคฃी 5.3
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class 10th Chemistry เคงाเคคु เค”เคฐ เค…เคงाเคคु


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 10th Chemistry เคงाเคคु เค”เคฐ เค…เคงाเคคु
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class 12Physics Electric Field Lines


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 12Physics Electric Field Lines
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class 12th PHYSICS ELECTROSTATIC ELECTRIC FORCE LINES


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 12th PHYSICS ELECTROSTATIC ELECTRIC FORCE LINES
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

Saturday, July 25, 2020

LUCENT PHYSICS NUMERICALS SOLUTION|CHAPTER 10||เค˜ूเคฐ्เคฃเคจ เค—เคคि เค”เคฐ เคœเคก़เคค्เคต||AIRFORCE X GROUP


Watch on YouTube here: LUCENT PHYSICS NUMERICALS SOLUTION|CHAPTER 10||เค˜ूเคฐ्เคฃเคจ เค—เคคि เค”เคฐ เคœเคก़เคค्เคต||AIRFORCE X GROUP
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class 12th History เคนเคก़เคช्เคชा เคธเคญ्เคฏเคคा เค•ा เคชुเคฐाเคคเคค्เคต


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 12th History เคนเคก़เคช्เคชा เคธเคญ्เคฏเคคा เค•ा เคชुเคฐाเคคเคค्เคต
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ด Live Class 12th Physics Electrostatics-4 ELECTRIC FIELD


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ด Live Class 12th Physics Electrostatics-4 ELECTRIC FIELD
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ด Live Test For All Students


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ด Live Test For All Students
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class 11thPhysics Position vs time Graph


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 11thPhysics Position vs time Graph
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ด Live Class 10th Maths Chapter 5.3


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ด Live Class 10th Maths Chapter 5.3
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class10th Chemistry เคงाเคคु เค”เคฐ เค…เคงाเคคु-2


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class10th Chemistry เคงाเคคु เค”เคฐ เค…เคงाเคคु-2
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

Friday, July 24, 2020

๐Ÿ”ดLive Class 10th Geography เค•ृเคทि


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 10th Geography เค•ृเคทि
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class 12th Physics Electrostatic -3


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 12th Physics Electrostatic -3
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class 11History เคธเคฎเคฏ เค•ी เคถुเคฐुเค†เคค


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 11History เคธเคฎเคฏ เค•ी เคถुเคฐुเค†เคค
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class 11Physics Motion In One Dimension Lecture-2


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 11Physics Motion In One Dimension Lecture-2
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class 10th Maths 5.2


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 10th Maths 5.2
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class 10th Chemistry เคงाเคคु เคเคตं เค…เคงाเคคु


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 10th Chemistry เคงाเคคु เคเคตं เค…เคงाเคคु
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

Lucent Physics Numericals Collision


Watch on YouTube here: Lucent Physics Numericals Collision
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

Thursday, July 23, 2020

Class 10 Polity


Watch on YouTube here: Class 10 Polity
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class 12Physics Electrostatic


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 12Physics Electrostatic
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ด Live Class 11th Physics Motion In One Dimension


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ด Live Class 11th Physics Motion In One Dimension
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class 10th Maths Chapter 5.2


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 10th Maths Chapter 5.2
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Class 10 Biology Short Question Answer


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 10 Biology Short Question Answer
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

Wednesday, July 22, 2020

๐Ÿ”ดLive Class 10 เคฒोเค•เคคंเคค्เคฐ เคฎें เคธเคค्เคคा เคธाเคेเคฆाเคฐी


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Class 10 เคฒोเค•เคคंเคค्เคฐ เคฎें เคธเคค्เคคा เคธाเคेเคฆाเคฐी
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

เคคेเคฐी เคฎिเคŸ्เคŸी เคฎें เคฎिเคฒ เคœाเคตा เค—ूเคฒ เคฌเคจ เค•े เคฎै เค–िเคฒ เคœाเคตा


Watch on YouTube here: เคคेเคฐी เคฎिเคŸ्เคŸी เคฎें เคฎिเคฒ เคœाเคตा เค—ूเคฒ เคฌเคจ เค•े เคฎै เค–िเคฒ เคœाเคตा
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดClass 12th Physics Electrostatics


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดClass 12th Physics Electrostatics
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

Class 10 th Maths เคธเคฎांเคคเคฐ เคถ्เคฐेเคฃी


Watch on YouTube here: Class 10 th Maths เคธเคฎांเคคเคฐ เคถ्เคฐेเคฃी
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

๐Ÿ”ดLive Objective Question Biology


Watch on YouTube here: ๐Ÿ”ดLive Objective Question Biology
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

Lucent Physics Numericals friction


Watch on YouTube here: Lucent Physics Numericals friction
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

LUCENT Physics Numericals Work Power Energy


Watch on YouTube here: LUCENT Physics Numericals Work Power Energy
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

Tuesday, July 21, 2020

Class 10 Polity เคธเคคा เคฎें เคธाเคेเคฆाเคฐी


Watch on YouTube here: Class 10 Polity เคธเคคा เคฎें เคธाเคेเคฆाเคฐी
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

Class 10 Biology 1. เคชौเคงों เคเคตं เคช्เคฐाเคฃिเคฏों เคฎें เคชोเคทเคฃ


Watch on YouTube here: Class 10 Biology 1. เคชौเคงों เคเคตं เคช्เคฐाเคฃिเคฏों เคฎें เคชोเคทเคฃ
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

Lucent Physics Numericals Law of Motion


Watch on YouTube here: Lucent Physics Numericals Law of Motion
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

Class 10 Th Maths Chapter 7.2


Watch on YouTube here: Class 10 Th Maths Chapter 7.2
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

เคญाเคฐเคค เค•े เคธเคญी เคฎैเคฆाเคจ เคฎाเคค्เคฐ เคเค• เคตीเคกिเคฏो เคฎें


Watch on YouTube here: เคญाเคฐเคค เค•े เคธเคญी เคฎैเคฆाเคจ เคฎाเคค्เคฐ เคเค• เคตीเคกिเคฏो เคฎें
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

Class 10th เคœीเคต เคตिเคœ्เคžाเคจ เคฎเคจुเคท्เคฏ เคฎें เคชाเคšเคจWiFi Exam Adda|Albert Sir|


Watch on YouTube here: Class 10th เคœीเคต เคตिเคœ्เคžाเคจ เคฎเคจुเคท्เคฏ เคฎें เคชाเคšเคจWiFi Exam Adda|Albert Sir|
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

Quiz 1 for All Exams


Watch on YouTube here: Quiz 1 for All Exams
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

Monday, July 20, 2020

Projectile motion lucent Concept +Numericals WiFi Exam Adda Albert Sir


Watch on YouTube here: Projectile motion lucent Concept +Numericals WiFi Exam Adda Albert Sir
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

Class 10th เคฒोเค•เคคांเคค्เคฐिเค• เคฐाเคœเคจीเคคि


Watch on YouTube here: Class 10th เคฒोเค•เคคांเคค्เคฐिเค• เคฐाเคœเคจीเคคि
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

Master video of Indian river WiFi Exam Adda|Albert Sir|


Watch on YouTube here: Master video of Indian river WiFi Exam Adda|Albert Sir|
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

BPSC, RRB,NTPC เคธंเคชूเคฐ्เคฃ เคธिंเคงु เค˜ाเคŸी เคธเคญ्เคฏเคคा ||WIFI EXAM ADDA||BY ALBERT SIR||


Watch on YouTube here: BPSC, RRB,NTPC เคธंเคชूเคฐ्เคฃ เคธिंเคงु เค˜ाเคŸी เคธเคญ्เคฏเคคा ||WIFI EXAM ADDA||BY ALBERT SIR||
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

Maths Class10th Chapter 7.2 WiFi Exam Adda|By AlbertSir


Watch on YouTube here: Maths Class10th Chapter 7.2 WiFi Exam Adda|By AlbertSir
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

เคœीเคต เคตिเคœ्เคžाเคจ เค•्เคฒाเคธ 10 เคœीเคตों เคฎें เคชोเคทเคฃWiFi Exam Adda|By AlbertSir


Watch on YouTube here: เคœीเคต เคตिเคœ्เคžाเคจ เค•्เคฒाเคธ 10 เคœीเคตों เคฎें เคชोเคทเคฃWiFi Exam Adda|By AlbertSir
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

Lucent Physics Numericals By Albert Sir


Watch on YouTube here: Lucent Physics Numericals By Albert Sir
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

History And Geography Objective Question


Watch on YouTube here: History And Geography Objective Question
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

เคšुเคฎ्เคฌเค•ीเคฏ เคฌเคฒ เค”เคฒ เคšुเคฎ्เคฌเค•ीเคฏ เค•्เคทेเคค्เคฐ


Watch on YouTube here: เคšुเคฎ्เคฌเค•ीเคฏ เคฌเคฒ เค”เคฒ เคšुเคฎ्เคฌเค•ीเคฏ เค•्เคทेเคค्เคฐ
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

Science Objective Question


Watch on YouTube here: Science Objective Question
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

Class 10 Maths เคธंเคชूเคฐ्เคฃ เค•्เคทेเคค्เคฐเคฎिเคคि


Watch on YouTube here: Class 10 Maths เคธंเคชूเคฐ्เคฃ เค•्เคทेเคค्เคฐเคฎिเคคि
Via https://www.youtube.com/channel/UCcZImr64sN4bR4BB_JA82vg/videos

Sunday, July 5, 2020

เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ



เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เค•ो เคธเคฎเคเคจे เคธे เคชเคนเคฒे เคนเคฎ เคฒोเค— เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เค•ो เคธเคฎเคเคคे เคนैं
เคฒเค—เคญเค— 17 เคตी เคถเคคाเคฌ्เคฆी เคฎें เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เค•ा เคฎเคคเคฒเคฌ เคนोเคคा เคฅा เค•िเคธी เคฐाเคœ्เคฏ เค•ी เคœเคจเคธंเค–्เคฏा เคšाเคนे เค‰เคจ เคฒोเค—ों เคฎें เคเค•เคคा เค•ी เคญाเคตเคจा เคนो เคฏा เคจा เคนो เค‰เคธเค•ा เคฎเคคเคฒเคฌ เคจเคนीं เคนोเคคा เคฅा 1772 เคˆเคธ्เคตी เคฎें เคœเคฌ เคชोเคฒैंเคก เค•ा เคตिเคญाเคœเคจ เคนुเค† เคคो เค‰เคธ เคธเคฎเคฏ เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เค•ा เคฎเคคเคฒเคฌ เคฆेเคถเคญเค•्เคคि เคนोเคจे เคฒเค—ा 18 เคตी เคถเคคाเคฌ्เคฆी เค•े เค…ंเคค เคคเค• เคฏเคน เคฐाเคœเคจीเคคिเค• เคฐूเคช เคฒे เคฒिเคฏा เค”เคฐ 19เคตीं เคถเคคाเคฌ्เคฆी เคฎैं เค‡เคธเค•ा เค…เคฐ्เคฅ เค•ुเค› เค”เคฐ เคนो เค—เคฏा เคฆेเคถ เค•ी เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा เค•เคฐाเคจे เค•ी เค“เคฐ เคฌเคข़ เคšเคฒा।

เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เค•े เค…เคฐ्เคฅ เค•ो เคฒेเค•เคฐ เคต्เคฏाเคชเค• เคšเคฐ्เคšाเคँ เคนोเคคी เคฐเคนी เคนैं, เคนाเคฒाँเค•ि เคฆेเค–ा เคœाเค เคคो เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เคเค• เค†ंเคคเคฐिเค• เคญाเคต เคนै, เคœो เคฆेเคถ-เคตिเคถेเคท เค•े เคฒोเค—ों เค•ो เคเค•เคคा เค•े เคธूเคค्เคฐ เคฎें เคฌांเคงเคคा เคนै। เค†เคงुเคจिเค• เคฒोเค•เคคंเคค्เคฐ เค•ी เคคเคฐเคน เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เคญी เคฏूเคฐोเคช เค•ी เคนी เคฆेเคจ เคนै। เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เค•े เคช्เคฐเคคिเคชाเคฆเค• เคœॉเคจ เค—ॉเคŸเคซ्เคฐेเคก เคนเคฐ्เคกเคฐ เคฅे, เคœिเคจ्เคนोंเคจे 18เคตीं เคธเคฆी เคฎें เคชเคนเคฒी เคฌाเคฐ เค‡เคธ เคถเคฌ्เคฆ เค•ा เคช्เคฐเคฏोเค— เค•เคฐเค•े เคœเคฐ्เคฎเคจ เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เค•ी เคจींเคต เคกाเคฒी। เค‰เคธ เคธเคฎเคฏ เคฏเคน เคธिเคฆ्เคงांเคค เคฆिเคฏा เค—เคฏा เค•ि เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เคธिเคฐ्เคซ เคธเคฎाเคจ เคญाเคทा, เคจเคธ्เคฒ, เคงเคฐ्เคฎ เคฏा เค•्เคทेเคค्เคฐ เคธे เคฌเคจเคคा เคนै। เค•िंเคคु, เคœเคฌ เคญी เค‡เคธ เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เคธเคฎเคฐूเคชเคคा เคธ्เคฅाเคชिเคค เค•เคฐเคจे เค•ी เค•ोเคถिเคถ เค•ी เค—เคˆ เคคो เคคเคจाเคต เคเคตं เค‰เค—्เคฐเคคा เค•ो เคฌเคฒ เคฎिเคฒा। เคœเคฌ เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เค•ी เคธांเคธ्เค•ृเคคिเค• เค…เคตเคงाเคฐเคฃा เค•ो เฅ›ोเคฐ-เฅ›เคฌเคฐเคฆเคธ्เคคी เคธे เคฒाเค—ू เค•เคฐเคตाเคฏा เคœाเคคा เคนै เคคो เคฏเคน ‘เค…เคคिเคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ’ เคฏा ‘เค…ंเคงเคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ’ เค•เคนเคฒाเคคा เคนै। เค‡เคธเค•ा เค…เคฐ्เคฅ เคนुเค† เค•ि เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เคœเคฌ เคšเคฐเคฎ เคฎूเคฒ्เคฏ เคฌเคจ เคœाเคคा เคนै เคคो เคธांเคธ्เค•ृเคคिเค• เคตिเคตिเคงเคคा เค•े เคจเคท्เคŸ เคนोเคจे เค•ा เคธंเค•เคŸ เค‰เค  เค–เคก़ा เคนोเคคा เคนै। เค†เคค्เคฎเคธाเคคीเค•เคฐเคฃ เค”เคฐ เคเค•ीเค•เคฐเคฃเคตाเคฆी เคฐเคฃเคจीเคคिเคฏाँ เคตिเคญिเคจ्เคจ เค‰เคชाเคฏों เคฆ्เคตाเคฐा เคเค•เคฒ เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคชเคนเคšाเคจ เคธ्เคฅाเคชिเคค เค•เคฐเคจे เค•ी เค•ोเคถिเคถ เค•เคฐเคคी เคนैं, เคœैเคธे-

เคธंเคชूเคฐ्เคฃ เคถเค•्เคคि เค•ो เคเคธे เคฎंเคšों เคฎें เค•ेंเคฆ्เคฐिเคค เค•เคฐเคจा, เคœเคนाँ เคช्เคฐเคญाเคตเคถाเคฒी เคธเคฎूเคน เคฌเคนुเคธंเค–्เคฏเค• เคนो เค”เคฐ เคœो เคธ्เคฅाเคจीเคฏ เคฏा เค…เคฒ्เคชเคธंเค–्เคฏเค• เคธเคฎूเคนों เค•ी เคธ्เคตाเคฏเคค्เคคเคคा เค•ो เคฎिเคŸाเคจे เคชเคฐ เค†เคฎाเคฆा เคนो।
เคช्เคฐเคญाเคตเคถाเคฒी เคธเคฎूเคน เค•ी เคชเคฐंเคชเคฐाเค“ं เคชเคฐ เค†เคงाเคฐिเคค เคเค•ीเค•ृเคค เค•ाเคจूเคจ เคเคตं เคจ्เคฏाเคฏ เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เค•ो เคฅोเคชเคจा।
เคช्เคฐเคญाเคตเคถाเคฒी เคธเคฎूเคน เค•ी เคญाเคทा เค•ो เคนी เคเค•เคฎाเคค्เคฐ เคฐाเคœเค•ीเคฏ ‘เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคญाเคทा’ เค•े เคฐूเคช เคฎें เค…เคชเคจाเคจा เค”เคฐ เค‰เคธเค•े เคช्เคฐเคฏोเค— เค•ो เคธเคญी เคธाเคฐ्เคตเคœเคจिเค• เคธंเคธ्เคฅाเค“ं เคฎें เค…เคจिเคตाเคฐ्เคฏ เคฌเคจा เคฆेเคจा।
เคช्เคฐเคญाเคตเคถाเคฒी เคธเคฎूเคน เค•े เค‡เคคिเคนाเคธ, เคถूเคฐเคตीเคฐों เค”เคฐ เคธंเคธ्เค•ृเคคि เค•ो เคธเคฎ्เคฎाเคจ เคช्เคฐเคฆाเคจ เค•เคฐเคจे เคตाเคฒे เคฐाเคœ्เคฏ เคช्เคฐเคคीเค•ों เค•ो เค…เคชเคจाเคจा।
เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคชเคฐ्เคต, เค›ुเคŸ्เคŸी เคฏा เคธเคก़เค•ों เค†เคฆि เค•े เคจाเคฎ เคจिเคฐ्เคงाเคฐिเคค เค•เคฐเคคे เคธเคฎเคฏ เคญी เค‡เคจ्เคนीं เคฌाเคคों เค•ा เคง्เคฏाเคจ เคฐเค–เคจा।
เค…เคฒ्เคชเคธंเค–्เคฏเค• เคธเคฎूเคนों เค”เคฐ เคฆेเคถเคœ เคฒोเค—ों เค•ी เฅ›เคฎीเคจें, เคœंเค—เคฒ เคเคตं เคœเคฒ เค•्เคทेเคค्เคฐ เค›ीเคจเค•เคฐ เค‰เคจ्เคนें ‘เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคธंเคธाเคงเคจ’ เค˜ोเคทिเคค เค•เคฐ เคฆेเคจा।
เคจिเคท्เค•เคฐ्เคท- เคญाเคฐเคค เค…เคชเคจी เคธांเคธ्เค•ृเคคिเค• เคตिเคตिเคงเคคा เค•ो เคฎिเคŸाเค•เคฐ เคเคธे เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เค•ी เคฎाเคจ्เคฏเคคा เค•ो เค—्เคฐเคนเคฃ เคจเคนीं เค•เคฐเคคा เคนै, เค•्เคฏोंเค•ि เคนเคฎाเคฐे เคฆेเคถ เค”เคฐ เคชเคถ्เคšिเคฎी เคฆेเคถों เค•ी เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เคธंเคฌंเคงी เค…เคตเคงाเคฐเคฃा เคฎें เค…ंเคคเคฐ เคนै। เคชเคถ्เคšिเคฎ เค•ा เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เคเค• เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•ा เคฌเคนुเคธंเค–्เคฏเค•เคตाเคฆ เคนै, เคœเคฌเค•ि เคเค• เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เค•े เคฐूเคช เคฎें เคญाเคฐเคค เค…เคชเคจी เคตिเคตिเคง เคญाเคทाเค“ं, เค…เคจेเค• เคงเคฐ्เคฎों เค”เคฐ เคญिเคจ्เคจ-เคญिเคจ्เคจ เคœाเคคीเคฏเคคाเค“ं เค•ा เคเค• เคธเคฎुเคš्เคšเคฏ เคนै।
เคญाเคฐเคค เคฎें เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ
เคญाเคฐเคคीเคฏ   เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ   เค†ंเคฆोเคฒเคจ ,  เคฐाเคœเคจीเคคिเค•   เคธंเค—เค เคจों ,  เคตिเคšाเคฐเค•ों ,  เค•्เคฐांเคคिเค•ाเคฐों   เค•ो   เคฎिเคฒाเค•เคฐ   เค•िเค   เค—เค   เค•ुเค›   เคเคธे   เค†ंเคฆोเคฒเคจ   เคฅे   เคœिเคจเค•ा   เคเค•   เคนी   เคฒเค•्เคท्เคฏ   เคฅा   เคญाเคฐเคค   เคธे   เคˆเคธ्เคŸ   เค‡ंเคกिเคฏा   เค•ंเคชเคจी   เค•ो   เคœเฅœ   เคธे   เค‰เค–ाเฅœ   เคซेंเค•เคจा   เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा   เคช्เคฐเคช्เคคि   เคฎें   เค‡เคจ   เค•्เคทेเคค्เคฐीเคฏ   เค…เคญिเคฏाเคจों   เค†ंเคฆोเคฒเคจों   เคช्เคฐเคฏเคค्เคจों   เค”เคฐ   เค•ुเค›   เค•्เคฐांเคคिเค•ाเคฐी   เค†ंเคฆोเคฒเคจों   เค•ा   เค–ाเคธा   เคฎเคนเคค्เคต   เคนै   ।   เคฏเคนां   เคนเคฎ   เค†เคชเค•ो   เคฌเคคा   เคฐเคนे   เคนै   เค•ुเค›   เคเคธे   เคญाเคฐเคคीเคฏ   เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ   เค†ंเคฆोเคฒเคจ   เค”เคฐ   เค˜เคŸเคจाเค“ं   เค•े   เคฌाเคฐे   เคฎें   เคœिเคจเค•ी   เคตเคœเคน   เคธे   เคญाเคฐเคค   เค•ो   เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा   เคฎिเคฒी   ।
เคญाเคฐเคคीเคฏ   เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ   เค†ंเคฆोเคฒเคจ   เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ   เค•ा   เค‰เคฆเคฏ   (Rise of nationalism) - เคญाเคฐเคค   เคฎें   เคธंเค—เค िเคค   เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ   เค†ंเคฆोเคฒเคจ   เค‰เคจ्เคจीเคธเคตीं   เคถเคคाเคฌ्เคฆी   เค•े   เค‰เคค्เคคเคฐाเคฐ्เคฆ्เคง   เคฎें   เคช्เคฐाเคฐเคฎ्เคญ   เคนूเค†   เคฅा।   เคฎुเค–्เคฏ   เคฐूเคช   เคธे   เคฌ्เคฐिเคŸिเคถ   เคธाเคฎ्เคฐाเคœเคฏเคตाเคฆ   เค•ी   เคจीเคคिเคฏों   เค•ी   เคšुเคจौเคคिเคฏों   เค•े   เคช्เคฐเคค्เคฏुเคค्เคคเคฐ   เคฎें   เคญाเคฐเคคीเคฏों   เคจे   เคเค•   เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ   เค•े   เคฐूเคช   เคฎें   เคธोเคšเคจा   เคช्เคฐाเคฐเคฎ्เคญ   เค•िเคฏा   เคฅा।   เคญाเคฐเคคीเคฏों   เคฎें   เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ   เคญाเคตเคจा   เค•े   เคตिเค•ाเคธ   เคคเคฅा   เคญाเคฐเคค   เคฎें   เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ   เค†ंเคฆोเคฒเคจ   เค•े   เคฒिเค   เคธ्เคตเคฏं   เคฌ्เคฐिเคŸिเคถ   เคถाเคธเคจ   เคจे   เค†เคงाเคฐ   เคคैเคฏाเคฐ   เค•िเคฏा।

เคญाเคฐเคค เคฎें เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เค•े เค‰เคฆเคฏ เค•े เค•ाเคฐเคฃ
เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ   เค•े   เค‰เคฆเคฏ   เค•े   เคฒिเค   เคตिเคญिเคจ्เคจ   เค•ाเคฐเคฃ   เคธเคฎ्เคฎिเคฒिเคค   เคฐूเคช   เคธे   เคฌ्เคฐिเคŸिเคถ   เคถाเคธเคจ   เคคเคฅा   เค‰เคธเค•े   เคช्เคฐเคค्เคฏเค•्เคท   เคคเคฅा   เคชเคฐोเค•्เคท   เคชเคฐिเคฃाเคฎों   เคจे   เคญाเคฐเคค   เคฎें   เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ   เค†ंเคฆोเคฒเคจ   เค•े   เคตिเค•ाเคธ   เค•े   เคฒिเค   เคญौเคคिเค• ,  เคจैเคคिเค•   เคคเคฅा   เคฌौเคฆ्เคงिเค•   เคชเคฐिเคธ्เคฅिเคคिเคฏां   เคคैเคฏाเคฐ   เค•ी   เคงीเคฐे  -  เคงीเคฐे   เคญाเคฐเคคीเคฏ   เคธเคฎाเคœ   เค•े   เคช्เคฐเคค्เคฏेเค•   เคตเคฐ्เค—   เค”เคฐ   เคช्เคฐเคค्เคฏेเค•   เคธเคฎूเคน   เคจे   เคฆेเค–ा   เค•ि   เค‰เคธเค•े   เคนिเคค   เค•เคญी   เคญी   เค…ंเค—्เคฐเคœी   เคถाเคธเคจ   เค•े   เคนाเคฅ   เคฎें   เคธुเคฐเค•्เคทिเคค   เคจเคนीं   เคฐเคน   เคธเค•เคคे।
เค…ंเค—्เคฐेเคœी   เคธเคฐเค•ाเคฐ   เค•ी   เค›เคค्เคฐ -  เค›ाเคฏा   เคฎें   เค•िเคธाเคจों   เคธे   เคฎाเคฒเค—ुเคœाเคฐी   เค•े   เคจाเคฎ   เคชเคฐ   เค‰เคชเคœ   เค•ा   เคฌเคนुเคค   เคฌเฅœा   เคญाเค—   เคฒे   เคฒिเคฏा   เคœाเคคा   เคฅा।   เคœเคฎींเคฆाเคฐों ,  เคต्เคฏाเคชाเคฐिเคฏों   เคคเคฅा   เคธूเคฆ   เค–ोเคฐों   เค•ो   เค•िเคธाเคจों   เคธे   เคฒเค—ाเคจ   เคตเคธूเคฒเคจे   เคคเคฅा   เคคเคฐเคน - เคคเคฐเคน   เคธे   เค‰เคธเค•ा   เคถोเคทเคฃ   เค•เคฐเคจे   เค•े   เคฒिเค   เคธเคฐเค•ाเคฐी   เคชเคฆाเคงिเค•ाเคฐिเคฏों   เคต   เค•เคฐ्เคฎเคšाเคฐिเคฏों   เค•ा   เคชूเคฐा   เคธเคนเคฏोเค—   เคช्เคฐाเคช्เคค   เคฅा   ।   เคธเคฐเค•ाเคฐी   เคจीเคคि   เคœिเคธเคฎें   เคตिเคฆेเคถी   เคช्เคฐเคคिเคฏोเค—िเคคा   เค•ो   เคช्เคฐोเคค्เคธाเคนเคจ   เคฆिเคฏा   เคœा   เคฐเคนा   เคฅा   เค•े   เค•ाเคฐเคฃ   เคฆเคธ्เคคเค•ाเคฐ   เคคเคฅा   เคถिเคฒ्เคชी   เคญी   เคฌेเคฐोเคœเค—ाเคฐ   เคนोเคจे   เคฒเค—े   เคฅे ,  เค•ाเคฐเค–ाเคจों   เคคเคฅा   เคฌाเค—ाเคจों   เคฎें   เคฎเคœเคฆूเคฐों   เค•ा   เคคเคฐเคน - เคคเคฐเคน   เคธे   เคถोเคทเคฃ   เคนो   เคฐเคนा   เคฅा   ।
เค‡เคธ   เคช्เคฐเค•ाเคฐ   เคตिเคฆेเคถी   เคธाเคฎ्เคฐाเคœ्เคฏ   เค•ी   เคญेเคฆเคญाเคต   เคชूเคฐ्เคฃ   เคจीเคคिเคฏों   เค•े   เคชเคฐिเคฃाเคฎเคธ्เคตเคฐूเคช   เคญाเคฐเคคीเคฏों   เคฎें   เคตाเคฆ   เค•ी   เคญाเคตเคจाเค“ं   เคจे   เคœเคจ्เคฎ   เคฒेเคจा   เคช्เคฐाเคฐเคฎ्เคญ   เค•िเคฏा ,  เค‡เคธ   เคช्เคฐเค•ाเคฐ   เคเค•   เคถเค•्เคคिเคถाเคฒी   เคธाเคฎ्เคฐाเคœ्เคฏเคตाเคฆ   เคตिเคฐोเคงी   เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ   เค†ंเคฆोเคฒเคจ   เค•ा   เคงीเคฐे - เคงीเคฐे   เคตिเค•ाเคธ   เคนुเค†   เค‡เคธเคจे   เคฒोเค—ों   เคฎें   เคเค•เคคा   เคธ्เคฅाเคชिเคค   เค•เคฐเคจे   เค”เคฐ   เคธाเคฎ्เคฐाเคœ्เคฏเคตाเคฆ   เค•ा   เคฎिเคฒเค•เคฐ   เคตिเคฐोเคง   เค•เคฐเคจे   เค•े   เคฒिเค   เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ   เคญूเคฎिเค•ा   เค•ा   เคจिเคฐ्เคตाเคน   เค•िเคฏा।
เคธเคฐเค•ाเคฐ   เคเค•   เค”เคฐ   เคตिเคฆेเคถी   เคชंूเคœीเคชเคคिเคฏों   เค•ो   เคช्เคฐोเคค्เคธाเคนिเคค   เค•เคฐ   เคฐเคนी   เคฅी   เคฆूเคธเคฐी   เค“เคฐ   เคฆेเคถ   เค•े   เคฒोเค—ों   เค•ो   เคชूเคฐी   เคคเคฐเคน   เคธे   เค…เคจเคฆेเค–ा   เค•िเคฏा   เคœा   เคฐเคนा   เคฅा ,  เคธเคฐเค•ाเคฐ   เค•ी   เคต्เคฏाเคชाเคฐिเค•   เค•เคฐ   เคšुंเค—ी   เคคเคฅा   เคฏाเคคाเคฏाเคค   เคธंเคฌंเคงी   เคจीเคคिเคฏों   เค•े   เค•ाเคฐเคฃ   เคญाเคฐเคคीเคฏ   เคชूंเคœीเคชเคคि   เคตเคฐ्เค—   เค•ो   เคฌเคนूเคค   เคจुเค•เคธाเคจ   เค‰เค ाเคจा   เคชเฅœ   เคฐเคนा   เคฅा   เคธเคฎाเคœ   เค•े   เคธเคญी   เคตเคฐ्เค—ो   เค•े   เคนो   เคฐเคนे   เคถोเคทเคฃ   เค•े   เค•ाเคฐเคฃ   เคฒोเค—ों   เคจे   เคฎเคนเคธूเคธ   เค•िเคฏा   เค•ि   เคฌ्เคฐिเคŸिเคถ   เคธเคฐเค•ाเคฐ   เค•े   เค…เคงिเคจ   เค…เคฌ   เค”เคฐ   เคฒเคฎ्เคฌे   เคธเคฎเคฏ   เคคเค•   เคจเคนीं   เคฐเคนा   เคœा   เคธเค•เคคा   เค‰เคจ्เคจीเคธเคตीं   เคถเคคाเคฌ्เคฆी   เคฎें   เคฏूเคฐोเคช   เคฎें   เคฐाเคท्เคŸ   เคฌเคจ   เคšुเค•े   เคฅे ,  เคœिเคธเค•ा   เคญाเคฐเคคीเคฏों   เคชเคฐ   เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆी   เคตिเคšाเคฐों   เค•े   เคธเคจ्เคฆเคฐ्เคญ   เคฎें   เคฌเคนुเคค   เคนी   เค…เคจुเค•ूเคฒ   เคช्เคฐเคญाเคต   เคชเฅœा।
เคชाเคถ्เคšाเคค्เคฏ   เคถिเค•्เคทा   เคเคตं   เคธंเคธ्เค•ृเคคिเค•   เคจे   เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆी   เคญाเคตเคจा   เคœเค—ाเคจे   เคฎें   เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ   เคญूเคฎिเค•ा   เค•ा   เคจिเคฐ्เคตाเคน   เค•िเคฏा   ।   เคชเฅे  - เคฒिเค–े   เคญाเคฐเคคीเคฏों   เค•ो   เคฌเคฐ्เค• ,  เคฎिเคฒ ,  เค—्เคฒैเคกเคธ्เคŸोเคจ ,  เคตाเค‡เคŸ ,  เคฎैเค•ाเคฒे   เคœैเคธे   เคฒोเค—ों   เค•े   เคตिเคšाเคฐ   เคธुเคจเคจें   เค•ा   เค…เคตเคธเคฐ   เคฎिเคฒा   เคคเคฅा   เคฎिเคฒ्เคŸเคจ ,  เคถैเคฒे   เคต   เคตाเคฏเคฐเคจ   เค†เคฆि   เคฎเคนाเคจ   เค•เคตिเคฏों   เค•ी   เค•เคตिเคคाเคं   เคชเฅเคจे   เคเคตं   เคฐूเคธो ,  เคฎैเคœिเคจी   เคคเคฅा   เคตाเคฒ्เคŸेเคฏเคฐ   เค†เคฆि   เคฒोเค—ों   เค•े   เคตिเคšाเคฐों   เค•ो   เคœाเคจเคจे   เค•ा   เคธौเคญाเค—्เคฏ   เคฎिเคฒा   ,  เคœिเคธเคธे   เคญाเคฐเคคीเคฏों   เคฎें   เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆी   เคญाเคตเคจाเค“ं   เคจे   เคœเคจ्เคฎ   เคฒिเคฏा   เค…เคจेเค•   เคงाเคฐ्เคฎिเค•   เคคเคฅा   เคธเคฎाเคœ   เคธुเคงाเคฐเค•ों ,  เคœैเคธे -  เคฐाเคœाเคฐाเคฎ   เคฎोเคนเคจ   เคฐाเคฏ   เคฆेเคตेเคจ्เคฆ्เคฐ   เคจाเคฅ   เค ाเค•ुเคฐ   เค•िเคถोเคฐ   เคšเคจ्เคฆ्เคฐ   เคธेเคจ ,  เคชी .  เคธी .  เคธเคฐเค•ाเคฐ ,  เคˆเคถ्เคตเคฐเคšเคจ्เคฆ्เคฐ   เคตिเคฆ्เคฏाเคธाเค—เคฐ ,  เคธ्เคตाเคฎी   เคฆเคฏाเคจเคจ्เคฆ   เคธเคฐเคธ्เคตเคคी ,  เคฐाเคฎเค•ृเคท्เคฃ   เคชเคฐเคฎเคนंเคธ   เคคเคฅा   เคธ्เคตाเคฎी   เคตिเคตेเค•ाเคจंเคฆ   เค†เคฆि   เคจे   เคญाเคฐเคค   เค•े   เค…เคคीเคค   เค•ा   เค—ौเคฐเคตเคชूเคฐ्เคฃ   เคšिเคค्เคฐ   เค‰เคชเคธ्เคฅिเคค   เค•ा   เคญाเคฐเคคीเคฏों   เคฎें   เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ   เค•े   เคตिเค•ाเคธ   เค•े   เคฒिเค   เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ   เคญूเคฎिเค•ा   เค•ा   เคจिเคฐ्เคšाเคน   เค•िเคฏा ,  เค…เคจेเค•   เคธเคฎाเคšाเคฐ  -  เคชเคค्เคฐो   เคคเคฅा   เคธाเคนिเคค्เคฏ   เคจे   เคฒोเค—ों   เคฎें   เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ   เคœाเค—เคฐเคฃ   เค•ी   เคญाเคตเคจा   เค•ो   เคœเค—ाเคฏा ,  เคฐाเคœाเคฐाเคฎ   เคฎोเคนเคจ   เคฐाเคฏ   เคจे   เคธเคฐ्เคตเคช्เคฐเคฅเคฎ   เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ   เคช्เคฐेเคธ   เค•ी   เคจींเคต   เคกाเคฒी   เคคเคฅा   “ เคธंเคตाเคฆ   เค•ौเคฎुเคฆी ”  เคฌंเค—เคฒा   เคฎें   เคคเคฅा   ’ เคฎिเคฐाเคค   เค‰เคฒ   เค…เค–เคฌเคฐ   เคซाเคฐเคธी   เคฎें ,  เค•ा   เคธเคฎ्เคชाเคฆเคจ   เค•เคฐ   เคญाเคฐเคค   เคฎें   เคฐाเคœเคจैเคคिเค•   เคœाเค—เคฐเคฃ   เค•ी   เคฆिเคถा   เคฎें   เคช्เคฐเคฏाเคธ   เค•िเคฏा।   เค‡เคจเค•े   เค…เคคिเคฐिเค•्เคค   เค‡เคฃ्เคกिเคฏเคจ   เคฎिเคฐเคฐ ,  เคฌเคฎ्เคฌเคˆ   เคธเคฎाเคšाเคฐ ,  เคฆि   เคนिเคจ्เคฆू ,  เคชैเคŸ्เคฐिเคฏाเคŸ ,  เค…เคฎृเคค   เคฌाเคœाเคฐ   เคชเคค्เคฐिเค•ा ,  เคฆि   เค•ेเคธเคฐी   เค†เคฆि   เคธเคฎाเคšाเคฐ - เคชเคค्เคฐों   เค•ा   เคช्เคฐเคญाเคต   เคญी   เคฌเคนुเคค   เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ   เคฅा।
เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ   เคธाเคนिเคค्เคฏ   เค•ा   เคญी   เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ   เคญाเคตเคจा   เค•ी   เค‰เคค्เคชเคค्เคคि   เค•ी   เคฆिเคถा   เคฎें   เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ   เคฏोเค—เคฆाเคจ   เคฐเคนा।   เคญाเคฐเคคेเคจ्เคฆु   เคนเคฐिเคถเคšเคจ्เคฆ्เคฐ ,  เคช्เคฐเคคाเคช   เคจाเคฐाเคฏเคฃ   เคฎिเคถ्เคฐ ,  เคฌाเคฒ   เค•ृเคท्เคฃ   เคญเคŸ्เคŸ ,  เคฌเคฆ्เคฐी   เคจाเคฐाเคฏเคฃ   เคšैเคงเคฐी ,  เคฆीเคจ   เคฌเคจ्เคงु   เคฎिเคค्เคฐ ,  เคนेเคฎ   เคšเคจ्เคฆ्เคฐ   เคฌैเคจเคฐ्เคœी ,  เคจเคตीเคจเคšเคจ्เคฆ्เคฐ   เคธेเคจ ,  เคฌंเค•िเคฎ   เคšเคจ्เคฆ्เคฐ   เคšเคŸोเคชाเคง्เคฏाเคฏ   เคคเคฅा   เคฐเคตिเคจ्เคฆ्เคฐ   เคจाเคฅ   เค ाเค•ुเคฐ   เค•ी   เคฐเคšเคจाเค“ं   เคจे   เคฒोเค—ों   เค•ो   เค•ाเคซी   เคนเคฆ   เคคเค•   เคช्เคฐเคญाเคตिเคค   เค•िเคฏा   เค”เคฐ   เคฒोเค—ों   เคฎें   เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ   เคšेเคคเคจा   เคœเค—ाเคจे   เคฎें   เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ   เคญूเคฎिเค•ा   เคจिเคญाเคˆ।   เคคीเคต्เคฐ   เคชเคฐिเคตเคนเคจ   เคคเคฅा   เคธंเคšाเคฐ   เคธाเคงเคจों   เคฎें   เคฐेเคฒ ,  เคกाเค• - เคคाเคฐ   เค†เคฆि   เค•े   เคตिเค•ाเคธ   เคจे   เคญी   เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ   เค•ी   เคœเฅœ   เค•ो   เคฎเคœเคฌूเคค   เค•िเคฏा।   เค‡เคจเค•े   เค…เคคिเคฐिเค•्เคค   เคฒाเคฐ्เคก   เคฒिเคŸเคจ   เค•े   เค•ाเคฐ्เคฏเค•ाเคฒ   เคฎें   1876   เคธे   1884   เคคเค•   เคฌिเคจा   เคธोเคšे - เคธเคฎเคे   เคฌ्เคฐिเคŸिเคถ   เคธเคฐเค•ाเคฐ   เคฆ्เคตाเคฐा   เค•ुเค›   เคเคธे   เค•ाเคฐ्เคฏ   เค•िเค   เค—เค   เคœिเคจเคธे   เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ   เค†เคจ्เคฆोเคฒเคจ   เค•ो   เคคीเคต्เคฐ   เค—เคคि   เคช्เคฐाเคช्เคค   เคนुเคˆ।   1877   เคฎें   เคœเคฌ   เคฆเค•्เคทिเคฃ   เคญाเคฐเคค   เค•े   เคฒोเค—   เค…เค•ाเคฒ   เคธे   เคชीเฅœिเคค   เคฅे   เคคो   เคฒिเคŸिเคจ   เคจे   เคเคคिเคนाเคธिเค•   เคฆिเคฒ्เคฒी   เคฆเคฐเคฌाเคฐ   เคฒเค—ाเคฏा   เคฅा।
1877   เคฎें   เคญाเคฐเคคीเคฏों   เค•ो   เคธाเคฐ्เคตเคœเคจिเค•   เคธเคฎ्เคชเคค्เคคि   เค•ा   เค—เคฒा   เค˜ोเคŸเคจे   เค•े   เคฒिเค   เคช्เคฐเคธिเคฆ्เคง   เคญाเคฐเคคीเคฏ   เคช्เคฐेเคธ   เค…เคงिเคจिเคฏเคฎ   เคธ्เคตीเค•ाเคฐ   เค•िเคฏा   เค—เคฏा।   เคญाเคฐเคคीเคฏों   เค”เคฐ   เคฏूเคฐोเคชिเคฏเคจों   เค•े   เคฌीเคš   เคญेเคฆ - เคญाเคต   เคชเคฐ   เค†เคงाเคฐिเคค   เคถเคธ्เคค्เคฐ   เค…เคงिเคจिเคฏเคฎ   เคญी   เค‡เคธी   เคธเคฎเคฏ   เคธ्เคตीเค•ाเคฐ   เค•िเคฏा   เค—เคฏा।   เค…เคจ्เคค   เคฎें   เค‡เคฒ्เคฌเคฐ्เคŸ   เคฌिเคฒ   เคจे   เคญाเคฐเคคीเคฏों   เค•े   เคฆिเคฒों   เค•ो   เคชुเคจः   เคœเคฌเคฐเคฆเคธ्เคค   เค ेเคธ   เคชंเคนुเคšाเคˆ   เคคเคฅा   เคญाเคฐเคคीเคฏों   เค•े   เค…เคจ्เคฆเคฐ   เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏเคคा   เค•ी   เคญाเคตเคจा   เคœเค—ाเคจे   เคฎें   เคเค•   เคฌाเคฐ   เคซिเคฐ   เคฎเคนเคค्เคตเคชुเคฐ्เคฃ   เคฏोเค—เคฆाเคจ   เคฆिเคฏा।
เคธ्เคตाเคงीเคจเคคा เคธंเค—्เคฐाเคฎ เคฎें เคธเคฎाเคœ เคธुเคงाเคฐเค•ों เค•ी เคญूเคฎिเค•ा

เคญाเคฐเคค เคฎें เคธเคฎाเคœ เคธुเคงाเคฐเค•ों เค•ा เคเค• เคฎเคนाเคจ เค”เคฐ เค—ौเคฐเคตเคชूเคฐ्เคฃ เค‡เคคिเคนाเคธ เคนै เคœिเคจ्เคนोंเคจे เค†เคงुเคจिเค• เคญाเคฐเคค เค•ी เคจींเคต เคฐเค–ी เค”เคฐ เค…เคชเคจी เคฐाเคœเคจीเคคिเค• เคเคตं เคฆाเคฐ्เคถเคจिเค• เคถिเค•्เคทाเค“ं เคธे เคธเคฎ्เคชूเคฐ्เคฃ เคตिเคถ्เคต เค•ो เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เค•िเคฏा। เค‡เคจ्เคนोเคจे เคธเคฎाเคœ เคต्เคฏाเคช्เคค เคฌुเคฐाเค‡เคฏों เคคเคฅा เค•ुเคฐीเคคिเคฏों เค•े เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เคตिเคฆेเคถी เคถाเคธเคจ เค•े เค‰เคจ्เคฎूเคฒเคจ เค”เคฐ เค”เคฐ เคธ्เคตเคคเคจ्เคค्เคฐเคคा เคธंเค—्เคฐाเคฎ เคฎें เคช्เคฐเคค्เคฏเค•्เคท เคฏा เค…เคช्เคฐเคค्เคฏเค•्เคท เคฐूเคช เคธे เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคญूเคฎिเค•ा เคจिเคญाเคˆ। เคญाเคฐเคค เคฎें เคธเคฎเคฏ-เคธเคฎเคฏ เคชเคฐ เค…เคจेเค• เคธเคฎाเคœ เคธुเคงाเคฐเค• เคนुเค เคนैं เคฏเคฅा- เคธ्เคตाเคฎी เคฆเคฏाเคจंเคฆ เคธเคฐเคธ्เคตเคคी, เคฐाเคœा เคฐाเคฎเคฎोเคนเคจ เคฐाเคฏ, เคธ्เคตाเคฎी เคตिเคตेเค•ाเคจंเคฆ, เคšเค•्เคฐเคตเคฐ्เคคी เคฐाเคœเค—ोเคชाเคฒाเคšाเคฐी, เคตिเคจोเคฌा เคญाเคตे, เค•ेเคถเคต เคšเคจ्เคฆ्เคฐ เคธेเคจ, เคธเคฐ เคธैเคฏเคฆ เค…เคนเคฎเคฆ เค–़ाँ, เคฆेเคตेเคจ्เคฆ्เคฐเคจाเคฅ เค ाเค•ुเคฐ, เคฆ्เคตाเคฐเค•ाเคจाเคฅ เค ाเค•ुเคฐ, เคฎเคฆเคจเคฎोเคนเคจ เคฎाเคฒเคตीเคฏ, เคฐเคฌीเคจ्เคฆ्เคฐเคจाเคฅ เค ाเค•ुเคฐ, เคฎเคนाเคค्เคฎा เค—ांเคงी, เคเคจी เคฌेเคธेंเคŸ, เคฆाเคฆा เคญाเคˆ เคจौเคฐोเคœी, เคฌिเคฐเคœाเคจเคจ्เคฆ, เคฌाเคฌा เค†เคฎ्เคŸे, เคœोเค—ेเคจ्เคฆ्เคฐ เคจाเคฅ เคฎंเคกเคฒ, เคˆเคถ्เคตเคฐ เคšเคจ्เคฆ्เคฐ เคตिเคฆ्เคฏाเคธाเค—เคฐ,  เค›เคค्เคฐเคชเคคि เคธाเคนू เคฎเคนाเคฐाเคœ, เคฎुंเคถी เคฆเคฏाเคจाเคฐाเคฏเคฃ เคจिเค—เคฎ, เคฎเคนाเคฆेเคต เค—ोเคตिเคจ्เคฆ เคฐाเคจाเคกे, เคซ़िเคฐोเคœเคถाเคน เคฎेเคนเคคा, เคฒเค•्เคท्เคฎी เคจाเคฐाเคฏเคฃ เคธाเคนू เค†เคฆि, เค‡เคจ्เคนोเคจे เคญाเคฐเคค เค•ी เค—ौเคฐเคตเคชूเคฐ्เคฃ เคธंเคธ्เค•ृเคคि เค•ा เค…เคชเคจी เคถिเค•्เคทाเค“ं เคธे เคธเคฎ्เคชूเคฐ्เคฃ เคตिเคถ्เคต เคฎें เคช्เคฐเคšाเคฐ เค•िเคฏा. เคญाเคฐเคค เคเคตं เค‡เคธเค•ी เคธंเคธ्เค•ृเคคि เค•े เค—ौเคฐเคต เค•ो เคตिเคฆेเคถों เคฎें เคœाเค—्เคฐเคค เค•िเคฏा, เค”เคฐ เคญाเคฐเคคीเคฏों เค•ी เคนीเคจ เคญाเคตเคจाเค“ं เค•ो เค–เคค्เคฎ เค•เคฐเค•े เค‰เคจ्เคนे เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा เคช्เคฐाเคช्เคคि เค•ी เค“เคฐ เค…เค—्เคฐเคธเคฐ เค•िเคฏा। เคญाเคฐเคค เค•े เคธ्เคตाเคงीเคจเคคा เคธंเค—्เคฐाเคฎ เคฎें เค‡เคจเค•े เคฏोเค—เคฆाเคจ เคจिเคฎ्เคจเคฒिเค–िเคค เคนैं-
เคธ्เคตाเคฎी เคฆเคฏाเคจเคจ्เคฆ เคธเคฐเคธ्เคตเคคी เคจे เคคเคค्เค•ाเคฒीเคจ เคธเคฎाเคœ เคฎें เคต्เคฏाเคช्เคค เคธाเคฎाเคœिเค• เค•ुเคฐीเคคिเคฏों เคคเคฅा เค…เคจ्เคงเคตिเคถ्เคตाเคธों เค”เคฐ เคฐूเคขिเคฏों-เคฌुเคฐाเค‡เคฏों เค•ो เคฆूเคฐ เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค, เคจिเคฐ्เคญเคฏ เคนोเค•เคฐ เค‰เคจ เคชเคฐ เค†เค•्เคฐเคฎเคฃ เค•िเคฏा। เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคœเคจ्เคฎเคจा เคœाเคคि เค•ा เคตिเคฐोเคง เค•िเคฏा เคคเคฅा เค•เคฐ्เคฎ เค•े เค†เคงाเคฐ เคตेเคฆाเคจुเค•ूเคฒ เคตเคฐ्เคฃ-เคจिเคฐ्เคงाเคฐเคฃ เค•ी เคฌाเคค เค•เคนी। เคตे เคฆเคฒिเคคोเคฆ्เคงाเคฐ เค•े เคชเค•्เคทเคงเคฐ เคฅे। เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคธ्เคค्เคฐिเคฏों เค•ी เคถिเค•्เคทा เค•े เคฒिเค เคช्เคฐเคฌเคฒ เค†เคจ्เคฆोเคฒเคจ เคšเคฒाเคฏा। เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคฌाเคฒ เคตिเคตाเคน เคคเคฅा เคธเคคी เคช्เคฐเคฅा เค•ा เคจिเคทेเคง เค•िเคฏा เคคเคฅा เคตिเคงเคตा เคตिเคตाเคน เค•ा เคธเคฎเคฐ्เคฅเคจ เค•िเคฏा। เคฎเคนเคฐ्เคทि เคฆเคฏाเคจเคจ्เคฆ เคธเคฎाเคœ เคธुเคงाเคฐเค• เคคเคฅा เคงाเคฐ्เคฎिเค• เคชुเคจเคฐ्เคœाเค—เคฐเคฃ เค•े เคช्เคฐเคตเคฐ्เคคเค• เคคो เคฅे เคนी, เคตे เคช्เคฐเคšเคฃ्เคก เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆी เคคเคฅा เคฐाเคœเคจैเคคिเค• เค†เคฆเคฐ्เคถเคตाเคฆी เคญी เคฅे। เคตे เค…เคชเคจे เคช्เคฐเคตเคšเคจों เคฎें เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏเคคा เค•ा เคธंเคฆेเคถ เคฆेเคคे เคฅे। เคธ्เคตाเคฎी เคฆเคฏाเคจंเคฆ "เคธ्เคตเคฐाเคœ्เคฏ เค•े เคช्เคฐเคฅเคฎ เคธเคจ्เคฆेเคถเคตाเคนเค•" เคฅे। เคธ्เคตाเคฎी เคฆเคฏाเคจเคจ्เคฆ เคชเคนเคฒे เคต्เคฏเค•्เคคि เคฅे, เคœिเคจ्เคนोंเคจे 'เค†เคฐ्เคฏाเคตเคฐ्เคค (เคญाเคฐเคค) เค†เคฐ्เคฏाเคตเคฐ्เคคिเคฏों (เคญाเคฐเคคीเคฏों) เค•े เคฒिเค' เค•ी เค˜ोเคทเคฃा เค•ी।
เคธเคฐเคฆाเคฐ เคชเคŸेเคฒ เค•े เค…เคจुเคธाเคฐ เคญाเคฐเคค เค•ी เคธ्เคตเคคเคจ्เคค्เคฐเคคा เค•ी เคจींเคต เคตाเคธ्เคคเคต เคฎें เคธ्เคตाเคฎी เคฆเคฏाเคจเคจ्เคฆ เคจे เคกाเคฒी เคฅी।
เคจेเคคाเคœी เคธुเคญाเคท เคšเคจ्เคฆ्เคฐ เคฌोเคธ เคจे เคธ्เคตाเคฎी เคฆเคฏाเคจंเคฆ เค•ो "เค†เคงुเคจिเค• เคญाเคฐเคค เค•ा เคจिเคฐ्เคฎाเคคा" เคฎाเคจा।

เคฐाเคœा เคฐाเคฎ เคฎोเคนเคจ เคฐाเคฏ เค•ो เคญाเคฐเคคीเคฏ เคชुเคจเคฐ्เคœाเค—เคฐเคฃ เค•ा เค…เค—्เคฐเคฆूเคค เค”เคฐ เค†เคงुเคจिเค• เคญाเคฐเคค เค•ा เคœเคจเค• เค•เคนा เคœाเคคा เคนै। เคตे เคฌ्เคฐเคน्เคฎ เคธเคฎाเคœ เค•े เคธंเคธ्เคฅाเคชเค•, เคญाเคฐเคคीเคฏ เคญाเคทाเคฏी เคช्เคฐेเคธ เค•े เคช्เคฐเคตเคฐ्เคคเค•, เคงाเคฐ्เคฎिเค• เคธुเคงाเคฐเค•, เคœเคจเคœाเค—เคฐเคฃ เค”เคฐ เคธाเคฎाเคœिเค• เคธुเคงाเคฐ เค†ंเคฆोเคฒเคจ เค•े เคช्เคฐเคฃेเคคा เคคเคฅा เคฌंเค—ाเคฒ เคฎें เคจเคต-เคœाเค—เคฐเคฃ เคฏुเค— เค•े เคชिเคคाเคฎเคน เคฅे। เค‰เคจเค•ी เคฒเฅœाเคˆ เค…เคชเคจे เคนी เคฆेเคถ เค•े เคจाเค—เคฐिเค•ों เคธे เคฅी। เคœो เค…ंเคงเคตिเคถ्เคตाเคธ เค”เคฐ เค•ुเคฐीเคคिเคฏों เคฎें เคœเค•เคก़े เคฅे। เคฌाเคฒ-เคตिเคตाเคน, เคธเคคी เคช्เคฐเคฅा, เคœाเคคिเคตाเคฆ, เค•เคฐ्เคฎเค•ांเคก, เคชเคฐ्เคฆा เคช्เคฐเคฅा เค†เคฆि เค•ा เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคญเคฐเคชूเคฐ เคตिเคฐोเคง เค•िเคฏा। เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค…เคชเคจे เค…เคฅเค• เคช्เคฐเคฏाเคธों เคธे เคธเคฐเค•ाเคฐ เคฆ्เคตाเคฐा เค‡เคธ เคธเคคीเคช्เคฐเคฅा เค•ो เค—़ैเคฐ-เค•़ाเคจूเคจी เคฆंเคฃ्เคกเคจीเคฏ เค˜ोเคทिเคค เค•เคฐเคตाเคฏा। เคฐाเคœा เคฐाเคฎเคฎोเคนเคจ เคฐाเคฏ เค†เคงुเคจिเค• เคถिเค•्เคทा เค•े เคธเคฎเคฐ्เคฅเค• เคฅे। 1814 เคฎें เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค†เคค्เคฎीเคฏ เคธเคญा เค•ो เค†เคฐเคฎ्เคญ เค•िเคฏा। เคนिเคจ्เคฆू เคธเคฎाเคœ เค•ी เค•ुเคฐीเคคिเคฏों เค•े เค˜ोเคฐ เคตिเคฐोเคงी เคนोเคจे เค•े เค•ाเคฐเคฃ 1828 เคฎें เค‰เคจ्เคนोंเคจे 'เคฌ्เคฐเคน्เคฎ เคธเคฎाเคœ' เค•ी เคธ्เคฅाเคชเคจा เค•ी।
เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคญाเคฐเคค เคฎें เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा เค†ंเคฆोเคฒเคจ เค”เคฐ เคชเคค्เคฐเค•ाเคฐिเคคा เค•े เค•ुเคถเคฒ เคธंเคฏोเค— เคธे เคฆोเคจों เค•्เคทेเคค्เคฐों เค•ो เค—เคคि เคช्เคฐเคฆाเคจ เค•ी, เคธเคฎाเคšाเคฐ เคชเคค्เคฐों เค•ी เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा เค•े เคฒिเค เค‰เคจเค•े เคฆ्เคตाเคฐा เคšเคฒाเคฏे เค—เคฏे เค†เคจ्เคฆोเคฒเคจ เค•े เคฆ्เคตाเคฐा เคนी 1835 เคˆ. เคฎें เคธเคฎाเคšाเคฐ เคชเคค्เคฐों เค•ी เค…เคœ़ाเคฆी เค•े เคฒिเค เคฎाเคฐ्เค— เคฌเคจा। เคฐเคตीเคจ्เคฆ्เคฐเคจाเคฅ เคŸैเค—ोเคฐ เค•े เค…เคจुเคธाเคฐ, เคฐाเคฎเคฎोเคนเคจ เคฐाเคฏ เคจे เคญाเคฐเคค เคฎें เค†เคงुเคจिเค• เคฏुเค— เค•ा เคธूเคค्เคฐเคชाเคค เค•िเคฏा। เค‰เคจ्เคนें เคญाเคฐเคคीเคฏ เคชुเคจเคฐ्เคœाเค—เคฐเคฃ เค•ा เคชिเคคा เคคเคฅा เคญाเคฐเคคीเคฏ เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เค•ा เคช्เคฐเคตเคฐ्เคคเค• เคญी เค•เคนा เคœाเคคा เคนै।

เคธ्เคตाเคฎी เคตिเคตेเค•ाเคจเคจ्เคฆ เคเค• เคฏुเคตा เคธเคจ्เคฏाเคธी เค•े เคฐूเคช เคฎें เคญाเคฐเคคीเคฏ เคธंเคธ्เค•ृเคคि เค•ी เคธुเค—เคจ्เคง เคตिเคฆेเคถों เคฎें เคฌिเค–เคฐเคจे เคตाเคฒे  เคธाเคนिเคค्เคฏ, เคฆเคฐ्เคถเคจ เค”เคฐ เค‡เคคिเคนाเคธ เค•े เคช्เคฐเค•ाเคฃ्เคก เคตिเคฆ्เคตाเคจ เคฅे। เคฏुเค—ांเคคเคฐเค•ाเคฐी เค†เคง्เคฏाเคค्เคฎिเค• เค—ुเคฐु, เคœिเคจ्เคนोंเคจे เคนिเคจ्เคฆू เคงเคฐ्เคฎ เค•ो เค—เคคिเคถीเคฒ เคคเคฅा เคต्เคฏเคตเคนाเคฐिเค• เคฌเคจाเคฏा เค”เคฐ เคธुเคฆृเคข़ เคธเคญ्เคฏเคคा เค•े เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เค•े เคฒिเค เค†เคงुเคจिเค• เคฎाเคจเคต เคธे เคชเคถ्เคšिเคฎी เคตिเคœ्เคžाเคจ เคต เคญौเคคिเค•เคตाเคฆ เค•ो เคญाเคฐเคค เค•ी เค†เคง्เคฏाเคค्เคฎिเค• เคธंเคธ्เค•ृเคคि เคธे เคœोเคก़เคจे เค•ा เค†เค—्เคฐเคน เค•िเคฏा। เคญाเคฐเคค เคฎें เคธ्เคตाเคฎी เคตिเคตेเค•ाเคจเคจ्เคฆ เค•े เคœเคจ्เคฎ เคฆिเคตเคธ เค•ो เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เคฏुเคตा เคฆिเคตเคธ เค•े เคฐूเคช เคฎें เคฎเคจाเคฏा เคœाเคคा เคนै।
เคญाเคฐเคค เค•े เคชुเคจเคฐ्เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เค•े เคช्เคฐเคคि เค‰เคจเค•े เคฒเค—ाเคต เคจे เคนी เค‰เคจ्เคนें เค…ंเคคเคคः 1893 เคฎें เคถिเค•ाเค—ो เคงเคฐ्เคฎ เคธंเคธเคฆ เคฎें เคœाเคจे เค•े เคฒिเค เคช्เคฐेเคฐिเคค เค•िเคฏा, เคœเคนाँ เคตเคน เคฌिเคจा เค†เคฎंเคค्เคฐเคฃ เค•े เค—เค เคฅे, เคธ्เคตाเคฎी เคตिเคตेเค•ाเคจเคจ्เคฆ เคจे เคตเคนाँ เคญाเคฐเคค เค”เคฐ เคนिเคจ्เคฆू เคงเคฐ्เคฎ เค•ी เคญเคต्เคฏเคคा เคธ्เคฅाเคชिเคค เค•เคฐเค•े เคœ़เคฌเคฐเคฆเคธ्เคค เคช्เคฐเคญाเคต เค›ोเคก़ा।  เค‰เคจ्เคนीं เค•ा เคต्เคฏเค•्เคคिเคค्เคต เคฅा, เคœिเคธเคจे เคญाเคฐเคค เคเคตं เคนिเคจ्เคฆू-เคงเคฐ्เคฎ เค•े เค—ौเคฐเคต เค•ो เคช्เคฐเคฅเคฎ เคฌाเคฐ เคตिเคฆेเคถों เคฎें เคœाเค—्เคฐเคค เค•िเคฏा। เค‰เคจเค•े เคฆ्เคตाเคฐा เคฆिเค เค—เค เคตेเคฆांเคค เค•े เคฎाเคจเคตเคคाเคตाเคฆी, เค—เคคिเคถीเคฒ เคคเคฅा เคช्เคฐाเคฏोเค—िเค• เคธंเคฆेเคถ เคจे เคนเคœ़ाเคฐों เคฒोเค—ों เค•ो เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เค•िเคฏा।
เคธ्เคตाเคฎी เคตिเคตेเค•ाเคจเคจ्เคฆ เคจे เคธเคฆिเคฏों เค•े เค†เคฒเคธ्เคฏ เค•ो เคค्เคฏाเค—เคจे เค•े เคฒिเค เคญाเคฐเคคीเคฏों เค•ो เคช्เคฐेเคฐिเคค เค•िเคฏा เค”เคฐ เค‰เคจ्เคนें เคตिเคถ्เคต เคจेเคคा เค•े เคฐूเคช เคฎें เคจเค เค†เคค्เคฎเคตिเคถ्เคตाเคธ เค•े เคธाเคฅ เค‰เค  เค–เคก़े เคนोเคจे เคคเคฅा เคฆเคฒिเคคों เคต เคฎเคนिเคฒाเค“ं เค•ो เคถिเค•्เคทिเคค เค•เคฐเคจे เคคเคฅा เค‰เคจเค•े เค‰เคค्เคฅाเคจ เค•े เคฎाเคง्เคฏเคฎ เคธे เคฆेเคถ เค•ो เคŠเคชเคฐ เค‰เค ाเคจे เค•ा เคธंเคฆेเคถ เคฆिเคฏा।
เคธ्เคตाเคฎी เคตिเคตेเค•ाเคจเคจ्เคฆ เคจे เค˜ोเคทเคฃा เค•ी เค•ि เคธिเคฐ्เคซ़ เค…เคฆ्เคตैเคค เคตेเคฆांเคค เค•े เค†เคงाเคฐ เคชเคฐ เคนी เคตिเคœ्เคžाเคจ เค”เคฐ เคงเคฐ्เคฎ เคธाเคฅ-เคธाเคฅ เคšเคฒ เคธเค•เคคे เคนैं। เคตिเคตेเค•ाเคจंเคฆ เคจे 1 เคฎเคˆ 1897 เคฎें เค•เคฒเค•เคค्เคคा เคฎें เคฐाเคฎเค•ृเคท्เคฃ เคฎिเคถเคจ เค”เคฐ 9 เคฆिเคธंเคฌเคฐ 1898 เค•ो เค•เคฒเค•เคค्เคคा เค•े เคจिเค•เคŸ เค—ंเค—ा เคจเคฆी เค•े เค•िเคจाเคฐे เคฌेเคฒूเคฐ เคฎें เคฐाเคฎเค•ृเคท्เคฃ เคฎเค  เค•ी เคธ्เคฅाเคชเคจा เค•ी।

เคˆเคถ्เคตเคฐ เคšเคจ्เคฆ्เคฐ เคตिเคฆ्เคฏाเคธाเค—เคฐ  เคญाเคฐเคค เค•े เคช्เคฐเคธिเคฆ्เคง เคธเคฎाเคœ เคธुเคงाเคฐเค•, เคถिเค•्เคทा เคถाเคธ्เคค्เคฐी เคต เคธ्เคตाเคงीเคจเคคा เคธेเคจाเคจी เคฅे। เคตे เค—เคฐीเคฌों เคต เคฆเคฒिเคคों เค•े เคธंเคฐเค•्เคทเค• เคฎाเคจे เคœाเคคे เคฅे। เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคธ्เคค्เคฐी-เคถिเค•्เคทा เค”เคฐ เคตिเคงเคตा เคตिเคตाเคน เคชเคฐ เค•ाเคซ़ी เคœ़ोเคฐ เคฆिเคฏा। เคˆเคถ्เคตเคฐ เคšเคจ्เคฆ्เคฐ เคตिเคฆ्เคฏाเคธाเค—เคฐ เคจे 'เคฎेเคŸ्เคฐोเคชोเคฒिเคŸเคจ เคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ' เคธเคนिเคค เค…เคจेเค• เคฎเคนिเคฒा เคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏों เค•ी เคธ्เคฅाเคชเคจा। เคจैเคคिเค• เคฎूเคฒ्เคฏों เค•े เคธंเคฐเค•्เคทเค• เค”เคฐ เคถिเค•्เคทाเคตिเคฆ เคตिเคฆ्เคฏाเคธाเค—เคฐ เคœी เค•ा เคฎाเคจเคจा เคฅा เค•ि เค…ंเค—्เคฐेเคœ़ी เค”เคฐ เคธंเคธ्เค•ृเคค เคญाเคทा เค•े เคœ्เคžाเคจ เค•ा เคธเคฎเคจ्เคตเคฏ เค•เคฐเค•े เคนी เคญाเคฐเคคीเคฏ เค”เคฐ เคชाเคถ्เคšाเคค्เคฏ เคชเคฐंเคชเคฐाเค“ं เค•े เคถ्เคฐेเคท्เค  เค•ो เคนाเคธिเคฒ เค•िเคฏा เคœा เคธเค•เคคा เคนै। เค‰เคจเค•े เค…เคจเคตเคฐเคค เคช्เคฐเคšाเคฐ เคธे เคนी 'เคตिเคงเคตा เคชुเคจเคฐ्เคตिเคตाเคน เค•़ाเคจूเคจ-1856' เค†เค–िเคฐเค•ाเคฐ เคชाเคฐिเคค เคนो เคธเค•ा। เค‰เคจ्เคนोंเคจे 'เคฌเคนुเคชเคค्เคจी เคช्เคฐเคฅा' เค”เคฐ 'เคฌाเคฒ เคตिเคตाเคน' เค•े เค–़िเคฒाเคซ़ เคญी เคธंเค˜เคฐ्เคท เค›ेเคก़ा। เคฆेเคถเคญเค•्เคคि เค•ी เคญाเคตเคจा เคญी เค‰เคจเคฎें เค†เคค्เคฎा เค•ी เค—เคนเคฐाเคˆ เคคเค• เคตिเคฆ्เคฏเคฎाเคจ เคฅी।

เคฎเคนाเคฆेเคต เค—ोเคตिเคจ्เคฆ เคฐाเคจाเคกे เคญाเคฐเคค เค•े เคช्เคฐเคธिเคฆ्เคง เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆी, เคธเคฎाเคœ เคธुเคงाเคฐเค•, เคตिเคฆ्เคตाเคจ เค”เคฐ เคจ्เคฏाเคฏเคตिเคฆ เคฅे। เคฐाเคจाเคกे เคจे เคธเคฎाเคœ เคธुเคงाเคฐ เค•े เค•ाเคฐ्เคฏों เคฎें เคฌเคข़-เคšเคข़ เค•เคฐ เคนिเคธ्เคธा เคฒिเคฏा เคฅा। เคช्เคฐाเคฐ्เคฅเคจा เคธเคฎाเคœ, เค†เคฐ्เคฏ เคธเคฎाเคœ เค”เคฐ เคฌ्เคฐเคน्เคฎ เคธเคฎाเคœ เค•ा เค‡เคจเค•े เคœीเคตเคจ เคชเคฐ เคฌเคนुเคค เคช्เคฐเคญाเคต เคฅा। เค‡เคจ्เคนोंเคจे 'เคญाเคฐเคคीเคฏ เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เค•ांเค—्เคฐेเคธ' เค•ी เคธ्เคฅाเคชเคจा เค•ा เคญी เคธเคฎเคฐ्เคฅเคจ เค•िเคฏा เคฅा। เคฐाเคจाเคกे เคธ्เคตเคฆेเคถी เค•े เคธเคฎเคฐ्เคฅเค• เค”เคฐ เคฆेเคถ เคฎें เคนी เคจिเคฐ्เคฎिเคค เคตเคธ्เคคुเค“ं เค•ा เคช्เคฐเคฏोเค— เค•เคฐเคจे เค•े เคชเค•्เคทเคงเคฐ เคฅे। เคตे เคฎाเคจเคคे เคฅे เค•ि เคฆेเคถ เค•ाเคฒ เค•े เค…เคจुเคธाเคฐ เคงाเคฐ्เคฎिเค• เค†เคšเคฐเคฃ เคฌเคฆเคฒเคคे เคฐเคนเคคे เคนैं। เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคธ्เคค्เคฐी เคถिเค•्เคทा เค•ा เคช्เคฐเคšाเคฐ เค•िเคฏा। เคตे เคฌाเคฒ เคตिเคตाเคน เค•े เค•เคŸ्เคŸเคฐ เคตिเคฐोเคงी เค”เคฐ เคตिเคงเคตा เคตिเคตाเคน เค•े เคธเคฎเคฐ्เคฅเค• เคฅे।

เคšเค•्เคฐเคตเคฐ्เคคी เคฐाเคœเค—ोเคชाเคฒाเคšाเคฐी เคธ्เคตเคคเคจ्เคค्เคฐ  เคญाเคฐเคค เค•े เคฆ्เคตिเคคीเคฏ เค—เคตเคฐ्เคจเคฐ เคœเคจเคฐเคฒ เค”เคฐ เคช्เคฐเคฅเคฎ เคญाเคฐเคคीเคฏ เค—เคตเคฐ्เคจเคฐ เคœเคจเคฐเคฒ เคฅे। เค…เคชเคจे เค…เคฆ्เคญुเคค เค”เคฐ เคช्เคฐเคญाเคตเคถाเคฒी เคต्เคฏเค•्เคคिเคค्เคต เค•े เค•ाเคฐเคฃ 'เคฐाเคœाเคœी' เค•े เคจाเคฎ เคธे เคช्เคฐเคธिเคฆ्เคง เคฎเคนाเคจ เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा เคธेเคจाเคจी, เคธเคฎाเคœ เคธुเคงाเคฐเค•, เค—ांเคงीเคตाเคฆी เคฐाเคœเคจीเคคिเคœ्เคž เคšเค•्เคฐเคตเคฐ्เคคी เคฐाเคœเค—ोเคชाเคฒाเคšाเคฐी เค•ो เค†เคงुเคจिเค• เคญाเคฐเคค เค•े เค‡เคคिเคนाเคธ เค•ा 'เคšाเคฃเค•्เคฏ' เคฎाเคจा เคœाเคคा เคนै। เคตเค•ाเคฒเคค เค•े เคฆिเคจों เคฎें เคธ्เคตाเคฎी เคตिเคตेเค•ाเคจंเคฆ เคœी เค•े เคตिเคšाเคฐों เคธे เคช्เคฐเคญाเคตिเคค เคนोเค•เคฐ เคตे เคตเค•ाเคฒเคค เค•े เคธाเคฅ เคธाเคฅ เคธเคฎाเคœ เคธुเคงाเคฐ เค•े เค•ाเคฐ्เคฏों เคฎें เคญी เคธเค•्เคฐिเคฏ เคฐूเคช เคธे เคฐुเคšि เคฒेเคจे เคฒเค—े।
เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคชूเคฐे เคœोเคถ เคธे เคฎเคฆ्เคฐाเคธ เคธเคค्เคฏाเค—्เคฐเคน เค†เคจ्เคฆोเคฒเคจ เค•ा เคจेเคคृเคค्เคต เค•िเคฏा เค”เคฐ เค—िเคฐเคซ्เคคाเคฐ เคนोเค•เคฐ เคœेเคฒ เค—เคฏे। เคธเคจ् 1921 เคฎें เค—ाँเคงी เคœी เคจे เคจเคฎเค• เคธเคค्เคฏाเค—्เคฐเคน เค†เคฐंเคญ เค•िเคฏा। เค‡เคธ เค†เคจ्เคฆोเคฒเคจ เค•े เคคเคนเคค เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคœเค—เคœाเค—เคฐเคฃ เค•े เคฒिเค เคชเคฆเคฏाเคค्เคฐा เค•ी เค”เคฐ เคตेเคฆเคฏाเคธเคฎ เค•े เคธाเค—เคฐ เคคเคŸ เคชเคฐ เคจเคฎเค• เค•़ाเคจूเคจ เค•ा เค‰เคฒ्เคฒंเค˜เคจ เค•िเคฏा। เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค–ुเคฆ เค•ो เคชूเคฐ्เคฃ เคฐूเคช เคธे เคฆेเคถ เค•े เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा เคธंเค—्เคฐाเคฎ เค•े เคฒिเคฏे เคธเคฎเคฐ्เคชिเคค เค•เคฐ เคฆिเคฏा।

เคฎเคฆเคจเคฎोเคนเคจ เคฎाเคฒเคตीเคฏ เคฎเคนाเคจ เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा เคธेเคจाเคจी, เคฐाเคœเคจीเคคिเคœ्เคž เค”เคฐ เคถिเค•्เคทाเคตिเคฆ เคนी เคจเคนीं, เคฌเคฒ्เค•ि เคเค• เคฌเคก़े เคธเคฎाเคœ เคธुเคงाเคฐเค• เคญी เคฅे। เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคฆเคฒिเคคों เค•े เคฎเคจ्เคฆिเคฐों เคฎें เคช्เคฐเคตेเคถ เคจिเคทेเคง เค•ी เคฌुเคฐाเคˆ เค•े เค–़िเคฒाเคซ़ เคฆेเคถเคญเคฐ เคฎें เค†ंเคฆोเคฒเคจ เคšเคฒाเคฏा। เคชं. เคฎเคฆเคจ เคฎोเคนเคจ เคฎाเคฒเคตीเคฏ เคจे 'เคช्เคฐเคฏाเค— เคนिเคจ्เคฆू เคธเคญा' เคคเคฅा 'เคญाเคฐเคค-เคงเคฐ्เคฎ เคฎเคนाเคฎเคฃ्เคกเคฒ' เค•ी เคธ्เคฅाเคชเคจा เค•เคฐ เคธเคจाเคคเคจ เคงเคฐ्เคฎ เค•े เคช्เคฐเคšाเคฐ เค•ा เค•ाเคฐ्เคฏ เค•िเคฏा।
1928 เคฎें เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคฒाเคฒा เคฒाเคœเคชเคค เคฐाเคฏ, เคœเคตाเคนเคฐ เคฒाเคฒ เคจेเคนเคฐू เค”เคฐ เค…เคจ्เคฏ เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा เคธेเคจाเคจिเคฏों เค•े เคธाเคฅ เคฎिเคฒเค•เคฐ เคธाเค‡เคฎเคจ เค•เคฎीเคถเคจ เค•ा เคœ़เคฌเคฐ्เคฆเคธ्เคค เคตिเคฐोเคง เค•िเคฏा เค”เคฐ เค‡เคธเค•े เค–़िเคฒाเคซ़ เคฆेเคถเคญเคฐ เคฎें เคœเคจเคœाเค—เคฐเคฃ เค…เคญिเคฏाเคจ เคญी เคšเคฒाเคฏा। เค‰เคจ्เคนोंเคจे 1916 เค•े เคฒเค–เคจเคŠ เคชैเค•्เคŸ เค•े เคคเคนเคค เคฎुเคธเคฒเคฎाเคจों เค•े เคฒिเค เค…เคฒเค— เคจिเคฐ्เคตाเคšเค• เคฎंเคกเคฒ เค•ा เคตिเคฐोเคง เค•िเคฏा। เคฎाเคฒเคตीเคฏ เคœी เคจे 'เคธเคค्เคฏเคฎेเคต เคœเคฏเคคे' เค•े เคจाเคฐे เค•ो เคœเคจ-เคœเคจ เคฎें เคฒोเค•เคช्เคฐिเคฏ เคฌเคจाเคฏा।  เคฎाเคฒเคตीเคฏ เคœी เคฆो เคฌाเคฐ 1909 เคคเคฅा 1918 เคˆ. เคฎें เค•ांเค—्เคฐेเคธ เค•े เค…เคง्เคฏเค•्เคท เคนुเค। เคตे เคถुเคฆ्เคงि เคคเคฅा เค…เคธ्เคชृเคถ्เคฏเคคा เคจिเคตाเคฐเคฃ เคฎें เคตिเคถ्เคตाเคธ เค•เคฐเคคे เคฅे। เคตे เคคीเคจ เคฌाเคฐ เคนिเคจ्เคฆू เคฎเคนाเคธเคญा เค•े เค…เคง्เคฏเค•्เคท เคšुเคจे เค—เคฏे। เค‰เคจเค•ी เคธเคฌเคธे เคฌเคก़ी เค‰เคชเคฒเคฌ्เคงि 1915 เคˆ. เคฎें 'เค•ाเคถी เคนिเคจ्เคฆू เคตिเคถ्เคตเคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ' เค•ी เคธ्เคฅाเคชเคจा เคนै।

เคฐเคฌींเคฆ्เคฐเคจाเคฅ เคŸैเค—ोเคฐ เคเค• เคฌांเค—्เคฒा เค•เคตि, เค•เคนाเคจीเค•ाเคฐ, เค—ीเคคเค•ाเคฐ, เคธंเค—ीเคคเค•ाเคฐ, เคจाเคŸเค•เค•ाเคฐ, เคจिเคฌंเคงเค•ाเคฐ เค”เคฐ เคšिเคค्เคฐเค•ाเคฐ เคฅे। เคญाเคฐเคคीเคฏ เคธंเคธ्เค•ृเคคि เค•े เคธเคฐ्เคตเคถ्เคฐेเคท्เค  เคฐूเคช เคธे เคชเคถ्เคšिเคฎी เคฆेเคถों เค•ा เคชเคฐिเคšเคฏ เค”เคฐ เคชเคถ्เคšिเคฎी เคฆेเคถों เค•ी เคธंเคธ्เค•ृเคคि เคธे เคญाเคฐเคค เค•ा เคชเคฐिเคšเคฏ เค•เคฐाเคจे เคฎें เคŸैเค—ोเคฐ เค•ी เคฌเคก़ी เคญूเคฎिเค•ा เคฐเคนी เคคเคฅा เค†เคฎเคคौเคฐ เคชเคฐ เค‰เคจ्เคนें เค†เคงुเคจिเค• เคญाเคฐเคค เค•ा เค…เคธाเคงाเคฐเคฃ เคธृเคœเคจเคถीเคฒ เค•เคฒाเค•ाเคฐ เคฎाเคจा เคœाเคคा เคนै। เคœिเคจ्เคนें 1913 เคฎें เคธाเคนिเคค्เคฏ เค•े เคฒिเค เคจोเคฌेเคฒ เคชुเคฐเคธ्เค•ाเคฐ เคช्เคฐเคฆाเคจ เค•िเคฏा เค—เคฏा।
เคฐเคตीเคจ्เคฆ्เคฐเคจाเคฅ เคŸैเค—ोเคฐ เคเค•เคฎाเคค्เคฐ เค•เคตि เคนैं เคœिเคจเค•ी เคฆो เคฐเคšเคจाเคँ เคฆो เคฆेเคถों เค•ा เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเค—ाเคจ เคฌเคจीं- เคญाเคฐเคค เค•ा เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ-เค—ाเคจ “เคœเคจ เค—เคฃ เคฎเคจ” เค”เคฐ เคฌांเค—्เคฒाเคฆेเคถ เค•ा เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เค—ाเคจ “เค†เคฎाเคฐ เคธोเคจाเคฐ เคฌांเค—्เคฒा”। 1901 เคฎें เคŸैเค—ोเคฐ เคจे เคชเคถ्เคšिเคฎ เคฌंเค—ाเคฒ เค•े เค—्เคฐाเคฎीเคฃ เค•्เคทेเคค्เคฐ เคฎें เคธ्เคฅिเคค เคถांเคคिเคจिเค•ेเคคเคจ เคฎें เคเค• เคช्เคฐाเคฏोเค—िเค• เคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ เค•ी เคธ्เคฅाเคชเคจा เค•ी। เคœเคนाँ เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคญाเคฐเคค เค”เคฐ เคชเคถ्เคšिเคฎी เคชเคฐंเคชเคฐाเค“ं เค•े เคธเคฐ्เคตเคถ्เคฐेเคท्เค  เค•ो เคฎिเคฒाเคจे เค•ा เคช्เคฐเคฏाเคธ เค•िเคฏा। 1921 เคฎें เคฏเคน เคตिเคถ्เคต เคญाเคฐเคคी เคตिเคถ्เคตเคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ เคฌเคจ เค—เคฏा। 1919 เคฎें เคนुเค เคœเคฒिเคฏाँเคตाเคฒा เค•ाँเคก เคธे เค†เคนเคค เคนोเค•เคฐ เคฐเคตीเคจ्เคฆ्เคฐเคจाเคฅ เค ाเค•ुเคฐ เคจे เคจिंเคฆा เค•เคฐเคคे เคนुเค เคตिเคฐोเคง เคธ्เคตเคฐूเคช เค…เคชเคจा 'เคธเคฐ' เค•ा เค–िเคคाเคฌ เคฒौเคŸा เคฆिเคฏा। เคฐเคฌीเคจ्เคฆ्เคฐเคจाเคฅ เค ाเค•ुเคฐ เคจे เค‡เคธ เคนเคค्เคฏाเค•ाเคฃ्เคก เค•े เคฎुเค–เคฐ เคตिเคฐोเคง เค•िเคฏा เค”เคฐ เคตिเคฐोเคง เคธ्เคตเคฐूเคช เค…เคชเคจी 'เคจाเค‡เคŸเคนुเคก' เค•ी เค‰เคชाเคงि เค•ो เคตाเคชเคธ เค•เคฐ เคฆिเคฏा เคฅा।

เคธเคฐ เคธैเคฏเคฆ เค…เคนเคฎเคฆ เค–़ाँ เคฎुเคธ्เคฒिเคฎ เคถिเค•्เคทเค•, เคตिเคงिเคตेเคค्เคคा เค”เคฐ เคฒेเค–เค•, เคंเค—्เคฒो-เคฎोเคนเคฎเคกเคจ เค“เคฐिเคंเคŸเคฒ เค•ॉเคฒेเคœ เค…เคฒीเค—เคข़ (เค…เคฒीเค—เคข เคฎुเคธ्เคฒिเคฎ เคตिเคถ्เคตเคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏ), เค•े เคธंเคธ्เคฅाเคชเค• เคฅे। เคธเคฐ เคธैเคฏเคฆ เค…เคนเคฎเคฆ เค–़ाँ เคเคธे เคธเคฎाเคœ เคธुเคงाเคฐเค• เคฅे, เคœिเคจ्เคนोंเคจे เคถिเค•्เคทा เค•े เคฒिเค เคœीเคตเคจ เคญเคฐ เคช्เคฐเคฏाเคธ เค•िเคฏा। เคธเคฐ เคธैเคฏเคฆ เค…เคนเคฎเคฆ เค–़ाँ เคจे เคฒोเค—ों เค•ो เคชाเคฐंเคชเคฐिเค• เคถिเค•्เคทा เค•े เคธ्เคฅाเคจ เคชเคฐ เค†เคงुเคจिเค• เคœ्เคžाเคจ เคนाเคธिเคฒ เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เคช्เคฐेเคฐिเคค เค•िเคฏा เค•्เคฏोंเค•ि เคตเคน เคœाเคจเคคे เคฅे เค•ि เค†เคงुเคจिเค• เคถिเค•्เคทा เค•े เคฌिเคจा เคช्เคฐเค—เคคि เคธंเคญเคต เคจเคนीं เคนै। เคธैเคฏเคฆ เค…เคนเคฎเคฆ เค–़ाँ เคจे เคธเคฆा เคนी เค•เคนा เค•ि, 'เคนिเคจ्เคฆू เค”เคฐ เคฎुเคธเคฒเคฎाเคจ เคญाเคฐเคค เค•ी เคฆो เค†ँเค–ें เคนैं'। เค‰เคจ्เคนोंเคจे 1863 เคฎें เค—ाเคœीเคชुเคฐ เคฎें เคญी เคเค• เค†เคงुเคจिเค• เคธ्เค•ूเคฒ เค”เคฐ 'เคธाเค‡ंเคŸिเคซ़िเค• เคธोเคธाเค‡เคŸी'  เค•ी เคธ्เคฅाเคชเคจा เค•ी।

เคฎเคนाเคค्เคฎा เค—ाँเคงी เค•ो เคฌ्เคฐिเคŸिเคถ เคถाเคธเคจ เค•े เค–़िเคฒाเคซ़ เคญाเคฐเคคीเคฏ เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เค†ंเคฆोเคฒเคจ เค•ा เคจेเคคा เค”เคฐ 'เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคชिเคคा' เคฎाเคจा เคœाเคคा เคนै। เคฐाเคœเคจीเคคिเค• เค”เคฐ เคธाเคฎाเคœिเค• เคช्เคฐเค—เคคि เค•ी เคช्เคฐाเคช्เคคि เคนेเคคु เค…เคชเคจे เค…เคนिंเคธเค• เคตिเคฐोเคง เค•े เคธिเคฆ्เคงांเคค เค•े เคฒिเค เค‰เคจ्เคนें เค…ंเคคเคฐ्เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เค–्เคฏाเคคि เคช्เคฐाเคช्เคค เคนुเคˆ। เคฎोเคนเคจเคฆाเคธ เค•เคฐเคฎเคšंเคฆ เค—ांเคงी เคญाเคฐเคค เคเคตं เคญाเคฐเคคीเคฏ เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा เค†ंเคฆोเคฒเคจ เค•े เคเค• เคช्เคฐเคฎुเค– เคฐाเคœเคจीเคคिเค• เคเคตं เค†เคง्เคฏाเคค्เคฎिเค• เคจेเคคा เคฅे।
เค—ांเคงी เคœी เค•ेเคตเคฒ เคฐाเคœเคจीเคคिเค• เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा เคนी เคจเคนीं เคšाเคนเคคे เคฅे, เค…เคชिเคคु เคœเคจเคคा เค•ी เค†เคฐ्เคฅिเค•, เคธाเคฎाเคœिเค• เค”เคฐ เค†เคค्เคฎिเค• เค‰เคจ्เคจเคคि เคญी เคšाเคนเคคे เคฅे। เค‡เคธी เคญाเคตเคจा เคธे เค‰เคจ्เคนोंเคจे 'เค—्เคฐाเคฎ เค‰เคฆ्เคฏोเค— เคธंเค˜', 'เคคाเคฒीเคฎी เคธเค˜' เคเคตं 'เค—ो เคฐเค•्เคทा เคธंเค˜' เค•ी เคธ्เคฅाเคชเคจा เค•ी เคฅी। เคนเคฐिเคœเคจों เค•े เคฒिเค เค…เคจ्เคฏ เคนिเคจ्เคฆुเค“ं เค•े เคธाเคฅ เคธเคฎाเคจเคคा เคช्เคฐाเคช्เคค เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเค เค—ांเคงी เคœी เคจे 'เคฎंเคฆिเคฐ เคช्เคฐเคตेเคถ' เค•ाเคฐ्เคฏเค•्เคฐเคฎ เค•ो เคธเคฐ्เคตाเคงिเค• เคช्เคฐाเคฅเคฎिเค•เคคा เคฆी।
เคฎเคนाเคค्เคฎा เค—ांเคงी เคจे เคธ्เคค्เคฐिเคฏों เค•ी เคธ्เคฅिเคคि เคธुเคงाเคฐเคจे เค•े เคฒिเค เค”เคฐ เคฆเคนेเคœ เคช्เคฐเคฅा เค‰เคจ्เคฎूเคฒเคจ เค•े เคฒिเค เค…เคฅเค• เคช्เคฐเคฏเคค्เคจ เค•िเคฏा। เคตे เคฌाเคฒ เคตिเคตाเคน เค”เคฐ เคชเคฐ्เคฆा เคช्เคฐเคฅा เค•े เค•เคŸु เค†เคฒोเคšเค• เคฅे। เคตे เคตिเคงเคตा เคชुเคฐ्เคจเคตिเคตाเคน เค•े เคธเคฎเคฐ्เคฅเค• เค”เคฐ เคถเคฐाเคฌ เคฌंเคฆी เคฒाเค—ू เค•เคฐเคจे เค•े เคฌเคนुเคค เค‡เคš्เค›ुเค• เคฅे। เค…เคนिंเคธाเคค्เคฎเค• เค…เคธเคนเคฏोเค— เคคเคฅा เคธเคตिเคจเคฏ เค…เคตเคœ्เคžा เค†ंเคฆोเคฒเคจ เค•ी เค‰เคจเค•ी เคจीเคคि เคญाเคฐเคคीเคฏ เคชเคฐिเคธ्เคฅिเคคिเคฏों เค•े เค…เคงिเค• เค…เคจเค•ूเคฒ เคฅी। เคญाเคฐเคค เคธเคšिเคต เคฎांเคŸेเค—्เคฏू เคจे เค—ांเคงी เคœी เค•ो 'เคนเคตा เคฎें เคฐเคนเคจा เคตाเคฒा เคถुเคฆ्เคง เคฆाเคฐ्เคถเคจिเค•' เค•เคนा เคฅा, เคฒेเค•िเคจ เค‰เคธी เคฆाเคฐ्เคถเคจिเค• เคจे เค…ंเค—्เคฐेเคœ़ เคธाเคฎ्เคฐाเคœ्เคฏ เค•ी เคœเคก़ें เคนिเคฒा เคฆीं เคคเคฅा เคธเคฎाเคœ เคฎें เคฎौเคฒिเค• เคชเคฐिเคตเคฐ्เคคเคจ เค•เคฐ เคฆिเคฏा।
เคฎเคนाเคค्เคฎा เค—ांเคงी เคจे เคœिเคธ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เคธเคค्เคฏाเค—्เคฐเคน, เคถाเคจ्เคคि เคต เค…เคนिंเคธा เค•े เคฐाเคธ्เคคों เคชเคฐ เคšเคฒเคคे เคนुเคฏे เค…ंเค—्เคฐेเคœों เค•ो เคญाเคฐเคค เค›ोเคก़เคจे เคชเคฐ เคฎเคœเคฌूเคฐ เค•เคฐ เคฆिเคฏा, เค‰เคธเค•ा เค•ोเคˆ เคฆूเคธเคฐा เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เคตिเคถ्เคต เค‡เคคिเคนाเคธ เคฎें เคฆेเค–เคจे เค•ो เคจเคนीं เคฎिเคฒเคคा। เคคเคญी เค†เค‡ंเคธ्เคŸीเคจ เคจे เค•เคนा เคฅा เค•ि -‘‘เคนเคœ़ाเคฐ เคธाเคฒ เคฌाเคฆ เค†เคจे เคตाเคฒी เคจเคธ्เคฒें เค‡เคธ เคฌाเคค เคชเคฐ เคฎुเคถ्เค•िเคฒ เคธे เคตिเคถ्เคตाเคธ เค•เคฐेंเค—ी เค•ि เคนाเคก़-เคฎांเคธ เคธे เคฌเคจा เคเคธा เค•ोเคˆ เค‡เคจ्เคธाเคจ เคงเคฐเคคी เคชเคฐ เค•เคญी เค†เคฏा เคฅा।’’ เคธंเคฏुเค•्เคค เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เคธंเค˜ เคจे เคญी เคตเคฐ्เคท 2007 เคธे เค—ाँเคงी เคœเคฏเคจ्เคคी เค•ो ‘เคตिเคถ्เคต เค…เคนिंเคธा เคฆिเคตเคธ’ เค•े เคฐूเคช เคฎें เคฎเคจाเคฏे เคœाเคจे เค•ी เค˜ोเคทเคฃा เค•ी।

เคกॉ. เคญीเคฎเคฐाเคต เค†เคฎ्เคฌेเคกเค•เคฐ เคเค• เคฌเคนुเคœเคจ เคฐाเคœเคจीเคคिเค• เคจेเคคा, เค”เคฐ เคเค• เคฌौเคฆ्เคง เคชुเคจเคฐुเคค्เคฅाเคจเคตाเคฆी เคญी เคฅे। เค†เคฎ्เคฌेเคกเค•เคฐ เคจे เค…เคชเคจा เคธाเคฐा เคœीเคตเคจ เคนिเคจ्เคฆू เคงเคฐ्เคฎ เค•ी เคšเคคुเคตเคฐ्เคฃ เคช्เคฐเคฃाเคฒी, เค›ुเค†เค›ूเคค เค•े เคตिเคฐुเคฆ्เคง เคธंเค˜เคฐ्เคท เค”เคฐ เคญाเคฐเคคीเคฏ เคธเคฎाเคœ เคฎें เคธเคฐ्เคตเคค्เคฐ เคต्เคฏाเคช्เคค เคœाเคคि เคต्เคฏเคตเคธ्เคฅा เค•े เคตिเคฐुเคฆ्เคง เคธंเค˜เคฐ्เคท, เคฆเคฒिเคคों เค•े เคฌीเคš เคถिเค•्เคทा เค•ा เคช्เคฐเคธाเคฐ เค”เคฐ เคฐाเคœเคจीเคคिเค• เค…เคงिเค•ाเคฐों เค•े เคฒिเคฏा เคธंเค˜เคฐ्เคท เคฎें เคฌिเคคा เคฆिเคฏा। เค†เคฎ्เคฌेเคกเค•เคฐ เคจे 'เค‘เคฒ เค‡เคฃ्เคกिเคฏा เค•्เคฒाเคธेเคธ เคเคธोเคธिเคเคถเคจ' เค•ा เคธंเค—เค เคจ เค•िเคฏा เคตिเคฆेเคถी เคถाเคธเคจ เค•ाเคฒ เคฎें เค…เคธ्เคชृเคถ्เคฏเคคा เคตिเคฐोเคงी เคธंเค˜เคฐ्เคท เคชूเคฐी เคคเคฐเคน เคธे เคธเคซเคฒ เคจเคนीं เคนो เคชाเคฏा। เคธเคจ् 1932 เคฎें เคชूเคจा เคธเคฎเคौเคคे เคฎें เค—ांเคงी เค”เคฐ เค†เคฎ्เคฌेเคกเค•เคฐ, เค†เคชเคธी เคตिเคšाเคฐ–เคตिเคฎเคฐ्เคถ เค•े เคฌाเคฆ เคเค• เคฎเคง्เคฏเคฎाเคฐ्เค— เคชเคฐ เคธเคนเคฎเคค เคนुเค। เคตเคน เคนเคฐिเคœเคจों เค•े เคฒिเค เคธเคฐเค•ाเคฐी เคตिเคงाเคจ เคชเคฐिเคทเคฆों เคฎें เคตिเคถेเคท เคช्เคฐเคคिเคจिเคงिเคค्เคต เคช्เคฐाเคช्เคค เค•เคฐเคจे เคฎें เคญी เคธเคซเคฒ เคนुเค। เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคฎुเคธ्เคฒिเคฎ เคฒीเค— เค•ी เคฎुเคธเคฒเคฎाเคจों เค•े เคฒिเค เคเค• เค…เคฒเค— เคฆेเคถ เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจ เค•ी เคฎाँเค— เค•ी เค†เคฒोเคšเคจा เค•ी।  เคญाเคฐเคค เค•े เคธ्เคตाเคงीเคจ เคนोเคจे เคชเคฐ เคœเคตाเคนเคฐ เคฒाเคฒ เคจेเคนเคฐू เค•े เคฎंเคค्เคฐिเคฎंเคกเคฒ เคฎें เคตिเคงि เคฎंเคค्เคฐी เคนुเค। เคญाเคฐเคค เค•े เคธंเคตिเคงाเคจ เค•े เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เคฎें เค‰เคจเค•ी เคช्เคฐเคฎुเค– เคญूเคฎिเค•ा เคฅी เคœिเคธเคฎें เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค…เค›ूเคคों เค•े เคธाเคฅ เคญेเคฆเคญाเคต เค•ो เคช्เคฐเคคिเคฌंเคงिเคค เค•िเคฏा।

เคกॉ เคเคจी เคฌेเคธेเคจ्เคŸ เค…เค—्เคฐเคฃी เคฅिเคฏोเคธोเคซिเคธ्เคŸ, เคฎเคนिเคฒा เค…เคงिเค•ाเคฐों เค•ी เคธเคฎเคฐ्เคฅเค•, เคฒेเค–เค•, เคตเค•्เคคा เคเคตं เคญाเคฐเคค-เคช्เคฐेเคฎी เคฎเคนिเคฒा เคฅीं। เคธเคจ 1917 เคฎें เคตे เคญाเคฐเคคीเคฏ เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏ เค•ांเค—्เคฐेเคธ เค•ी เค…เคง्เคฏเค•्เคทा เคญी เคฌเคจीं। เค‰เคจเค•ा เคตिเคšाเคฐ เคฅा เค•ि เค…เคš्เค›ाเคˆ เค•े เคฎाเคฐ्เค— เค•ा เคจिเคฐ्เคงाเคฐเคฃ เคฌिเคจा เค…เคง्เคฏाเคค्เคฎ เค•े เคธंเคญเคต เคจเคนीं। เค•เคฒ्เคฏाเคฃเค•ाเคฐी เคœीเคตเคจ เคช्เคฐाเคช्เคค เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเคฏे เคฎเคจुเคท्เคฏ เค•ी เค‡เคš्เค›ाเค“ं เค•ो เคฆैเคตी เค‡เคš्เค›ा เค•े เค…เคงीเคจ เคนोเคจा เคšाเคนिเคฏे। เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เค•ा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เคเคตं เคตिเค•ाเคธ เคคเคญी เคธเคฎ्เคญเคต เคนै เคœเคฌ เค‰เคธ เคฆेเคถ เค•े เคตिเคญिเคจ्เคจ เคงเคฐ्เคฎों, เคฎाเคจ्เคฏเคคाเค“ं เคเคตं เคธंเคธ्เค•ृเคคिเคฏों เคฎें เคเค•เคคा เคธ्เคฅाเคชिเคค เคนो। เคธिเคคเคฎ्เคฌเคฐ 1916 เคฎें เค‰เคจ्เคนोंเคจे เคนोเคฎเคฐूเคฒ เคฒीเค— เค•ी เคธ्เคฅाเคชเคจा เค•ी เค”เคฐ เคธ्เคตเคฐाเคœ्เคฏ เค•े เค†เคฆเคฐ्เคถ เค•ो เคฒोเค•เคช्เคฐिเคฏ เคฌเคจाเคจे เค•े เคฒिเคฏे เคช्เคฐเคšाเคฐ เค•िเคฏा।

เคตिเคจोเคฌा เคญाเคตे เคฎเคนाเคค्เคฎा เค—ांเคงी เค•े เค…เคจुเคฏाเคฏी, เคญाเคฐเคค เค•े เคเค• เคธเคฐ्เคตाเคงिเค• เคœाเคจे-เคฎाเคจे เคธเคฎाเคœ เคธुเคงाเคฐเค• เคเคตं 'เคญूเคฆाเคจ เคฏเคœ्เคž' เคจाเคฎเค• เค†เคจ्เคฆोเคฒเคจ เค•े เคธंเคธ्เคฅाเคชเค• เคฅे। เคตिเคจोเคฌा เคญाเคตे เคจे เคตेเคฆ, เคตेเคฆांเคค, เค—ीเคคा, เคฐाเคฎाเคฏเคฃ, เค•़ुเคฐเค†เคจ, เคฌाเค‡เคฌिเคฒ เค†เคฆि เค…เคจेเค• เคงाเคฐ्เคฎिเค• เค—्เคฐंเคฅों เค•ा เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค—เคนเคจ เค—ंเคญीเคฐ เค…เคง्เคฏเคฏเคจ เค•िเคฏा। เคธเคจ् 1921 เคธे เคฒेเค•เคฐ 1942 เคคเค• เค…เคจेเค• เคฌाเคฐ เคœेเคฒ เคฏाเคค्เคฐाเคं เคนुเคˆ। 11 เค…เค•्เคŸूเคฌเคฐ 1940 เค•ो เค—ॉंเคงी เคฆ्เคตाเคฐा เคต्เคฏเค•्เคคिเค—เคค เคธเคค्เคฏाเค—्เคฐเคน เค•े เคช्เคฐเคฅเคฎ เคธเคค्เคฏाเค—्เคฐเคนी เค•े เคคौเคฐ เคชเคฐ เคตिเคจोเคฌा เค•ो เคšुเคจा เค—เคฏा। เคฌ्เคฐिเคŸिเคถ เคธเคฐเค•ाเคฐ เคฆ्เคตाเคฐा 21 เค…เค•्เคŸूเคฌเคฐ เค•ो เคตिเคจोเคฌा เค•ो เค—िเคฐเคซ्เคคाเคฐ เค•िเคฏा เค—เคฏा। เคตिเคจोเคฌा เคญाเคตे เค…เคนिंเคธा เค”เคฐ เคฎाเคจเคตाเคงिเค•ाเคฐों เค•े เคช्เคฐเคฌเคฒ เคธเคฎเคฐ्เคฅเค• เคฅे।  เคตिเคจोเคฌा เคญाเคตे เคจे 1951 เคฎें เค—ाँเคต-เค—ाँเคต เค˜ूเคฎเค•เคฐ เคญूเคฎिเคนीเคจ เคฒोเค—ों เค•े เคฒिเค เคญूเคฎि เค•ा เคฆाเคจ เค•เคฐเคจे เค•ी เค…เคชीเคฒ เค•เคฐเคคे เคนुเค 'เคญूเคฆाเคจ เค†ंเคฆोเคฒเคจ' เคšเคฒाเคฏा।

เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เค•े เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เคเคตं เคตिเค•ाเคธ เค•े เคฒिเคฏे เค‡เคจ เคธเคญी เคธเคฎाเคœ เคธुเคงाเคฐเค•ों เคจे เค…เคนเคฎ เคญूเคฎिเค•ा เคจिเคญाเคˆ, เคญाเคฐเคค เค•ी เคธ्เคตเคคเคจ्เคค्เคฐเคคा เคฎें เคจ เคธिเคฐ्เคซ เค•्เคฐांเคคिเค•ाเคฐिเคฏों เค”เคฐ เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा เคธेเคจाเคจिเคฏों เค•ा เค…เคชिเคคु เค‡เคจ เคธเคฎाเคœ เคธुเคงाเคฐเค•ों เค•ा เคญी เคฎเคนเคค्เคตเคชूเคฐ्เคฃ เคฏोเค—เคฆाเคจ เคฐเคนा।  เคญाเคฐเคค เค•े เค‡เคคिเคนाเคธ เคฎें เค‡เคจเค•ी เคญूเคฎिเค•ा เค…เคคुเคฒเคจीเคฏ เคนै, เค‡เคจ्เคนोंเคจे เคจ เคธिเคฐ्เคซ เคธเคฎाเคœ เคฎें เคต्เคฏाเคช्เคค เคฌुเคฐाเค‡เคฏों เค”เคฐ เค•ुเคช्เคฐเคฅाเค“ं เค•ा เคตिเคฐोเคง เค•िเคฏा เค…เคชिเคคु เคตिเคฆेเคถी เคถाเคธเคจ เค•े เค–िเคฒाเคซ เคญी เค†เคตाเคœ เคฌुเคฒंเคฆ เค•ी। เค‡เคจ्เคนोเคจे เค…ंเค—्เคฐेเคœों เค•े เค–िเคฒाเคซ เค…เคจेเค• เค†ंเคฆोเคฒเคจों เค•ा เคจेเคคृเคค्เคต เค•िเคฏा เค”เคฐ เค‰เคจ्เคนे เคธเคซเคฒ เคฌเคจाเคจे เค•े เคฒिเคฏे เค…เคชเคจा เคœीเคตเคจ เคญी เค•ुเคฐ्เคฌाเคจ เค•เคฐ เคฆिเคฏा।  เค‡เคจเค•े เคฆ्เคตाเคฐा เคญाเคฐเคคीเคฏों เค•े เคธाเคฎाเคœिเค•, เคงाเคฐ्เคฎिเค•, เคฐाเคœเคจीเคคिเค• เค”เคฐ เค†เคฐ्เคฅिเค• เคœीเคตเคจ เคธ्เคคเคฐ เค•ो เค‰เค ाเคจे เค•े เคฒिเคฏे เค”เคฐ เคจिเคฎ्เคจ เคตเคฐ्เค— เค•े เค‰เคค्เคฅाเคจ, เค”เคฐ เคญाเคฐเคค เค•ी เค†เคœाเคฆी เค•े เคฒिเคฏे เคจिเคฐंเคคเคฐ เคช्เคฐเคฏเคค्เคจ เค•िเคฏे เค—เคฏे। เค‡เคจ เคธเคญी เค•े เคธเคฎ्เคฎिเคฒिเคค เคช्เคฐเคฏाเคธों เคธे เคญाเคฐเคค เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐ เคนुเค† เค”เคฐ เค‰เคธे เค…เคจेเค• เคธाเคฎाเคœिเค• เคฌुเคฐाเค‡เคฏों เค”เคฐ เค•ुเคช्เคฐเคฅाเค“ं เคธे เคฎुเค•्เคคि เคฎिเคฒी। เคญाเคฐเคค เค•ी เค†เคจे เคตाเคฒी เคชीเคขी เค‡เคจเค•े เคฏोเค—เคฆाเคจ เค•ो เค•เคญी เคจเคนी เคญुเคฒा เคธเค•ेเค—ी

เคญाเคฐเคคीเคฏ เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เคฎें เค—ांเคงी เค•ी เคญूเคฎिเค•ा
เคช्เคฐเคฅเคฎ เคตिเคถ्เคต เคฏुเคฆ्เคง เค•े เคช्เคฐเคญाเคต: เคนाเคฒांเค•ि เคญाเคฐเคค เคช्เคฐเคค्เคฏเค•्เคท เคฐूเคช เคธे เคช्เคฐเคฅเคฎ เคตिเคถ्เคต เคฏुเคฆ्เคง เคฎें เคถाเคฎिเคฒ เคจเคนीं เคฅा เคฒेเค•िเคจ เค‰เคธ เคฏुเคฆ्เคง เคฎें เค‡ंเค—เคฒैंเคก เค•े เคถाเคฎिเคฒ เคนोเคจे เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคญाเคฐเคค เคชเคฐ เคญी เค…เคธเคฐ เคชเฅœा เคฅा। เคฏुเคฆ्เคง เค•े เค•ाเคฐเคฃ เค‡ंเค—เคฒैंเคก เค•े เคฐเค•्เคทा เคธंเคฌंเคงी เค–เคฐ्เคšे เคฎें เคฌเฅोเคคเคฐी เคนुเคˆ เคฅी। เค‰เคธ เค–เคฐ्เคšे เค•ो เคชूเคฐा เค•เคฐเคจे เค•े เคฒिเคฏे เค•เคฐ्เคœ เคฒिเคฏे เค—เคฏे เค”เคฐ เคŸैเค•्เคธ เคฌเฅाเค เค—เคฏे। เค…ंเค—्เคฐेเคœी เคธเคฐเค•ाเคฐ เคจे เค•เคธ्เคŸเคฎ เคก्เคฏुเคŸी เค”เคฐ เค‡เคจเค•เคฎ เคŸैเค•्เคธ เค•ो เคฌเฅाเคฏा เคคाเค•ि เค…เคคिเคฐिเค•्เคค เคฐाเคœเคธ्เคต เคธंเค—्เคฐเคน เค•िเคฏा เคœा เคธเค•े। เคฏुเคฆ्เคง เค•े เคฆौเคฐाเคจ เคšीเคœों เค•ी เค•เคฎเคคें เคฌเฅ เค—เคˆं। 1913 เคธे 1918 เค•े เคฌीเคš เค…เคงिเค•เคคเคฐ เคšीเคœों เค•े เคฆाเคฎ เคฆोเค—ुเคจे เคนो เค—เคฏे। เค‡เคธเคธे เค†เคฎ เค†เคฆเคฎी เค•ी เคฎुเคถ्เค•िเคฒें เคฌเฅ เค—เคˆं। เคฒोเค—ों เค•ो เคœเคฌเคฐเคจ เคธेเคจा เคฎें เคญเคฐ्เคคी เค•िเคฏा เค—เคฏा। เค‡เคธเคธे เค—्เคฐाเคฎीเคฃ เค‡เคฒाเค•ों เคฎें เค•ाเคซी เค†เค•्เคฐोเคถ เคฅा।

เคญाเคฐเคค เค•े เค•เคˆ เคญाเค—ों เคฎें เค‰เคชเคœ เค–เคฐाเคฌ เคนोเคจे เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคญोเคœเคจ เค•ी เค•เคฎी เคนो เค—เคˆ। เค‡ंเคซ्เคฒूเคंเคœा เค•ी เคฎเคนाเคฎाเคฐी เคจे เคธเคฎเคธ्เคฏा เค•ो เค”เคฐ เค—ंเคญीเคฐ เค•เคฐ เคฆिเคฏा। 1921 เค•ी เคœเคจเค—เคฃเคจा เค•े เค…เคจुเคธाเคฐ, เค…เค•ाเคฒ เค”เคฐ เคฎเคนाเคฎाเคฐी เค•े เค•ाเคฐเคฃ 120 เคฒाเค– เคธे 130 เคฒाเค– เคคเค• เคฒोเค— เคฎाเคฐे เค—เค।

เคธเคค्เคฏाเค—्เคฐเคน เค•ा เค…เคฐ्เคฅ: เคฎเคนाเคค्เคฎा เค—ांเคงी เคจे เคœเคจांเคฆोเคฒเคจ เค•ा เคเค• เคจाเคฏाเคฌ เคคเคฐीเค•ा เค…เคชเคจाเคฏा เคœिเคธเค•ा เคจाเคฎ เคฅा เคธเคค्เคฏाเค—्เคฐเคน। เคธเคค्เคฏाเค—्เคฐเคน เค•ा เคธिเคฆ्เคงांเคค เค•เคนเคคा เคฅा เค•ि เคฏเคฆि เค•ोเคˆ เคธเคนी เคฎเค•เคธเคฆ เค•े เคฒिเคฏे เคฒเฅœाเคˆ เคฒเฅœ เคฐเคนा เคนो เคคो เค‰เคธे เค…เคชเคจे เคŠเคชเคฐ เค…เคค्เคฏाเคšाเคฐ เค•เคฐเคจे เคตाเคฒे เคธे เคฒเฅœเคจे เค•े เคฒिเคฏे เคคाเค•เคค เค•ी เคœเคฐूเคฐเคค เคจเคนीं เคนोเคคी เคนै। เค—ांเคงीเคœी เค•ा เคฎाเคจเคจा เคฅा เค•ि เคเค• เคธเคค्เคฏाเค—्เคฐเคนी เค…เคชเคจी เคฒเฅœाเคˆ เค…เคนिंเคธा เค•े เคฆ्เคตाเคฐा เคนी เคœीเคค เคธเค•เคคा เคนै।

เค—ाँเคงीเคœी เคฆ्เคตाเคฐा เค†เคฏोเคœिเคค เคถुเคฐु เค•े เค•ुเค› เคธเคค्เคฏाเค—्เคฐเคน เค†ंเคฆोเคฒเคจ:
1916 เคฎें เคšंเคชाเคฐเคฃ เคฎें เค•िเคธाเคจ เค†ंเคฆोเคฒเคจ।
1917 เคฎें เค–ेเฅœा เค•ा เค•िเคธाเคจ เค†ंเคฆोเคฒเคจ।
1918 เคฎें เค…เคนเคฎเคฆाเคฌाเคฆ เค•े เคฎिเคฒ เคฎเคœเคฆूเคฐों เค•ा เค†ंเคฆोเคฒเคจ।
เคฐॉเคฒैเคŸ เคเค•्เคŸ (1919):
เคฐॉเคฒैเคŸ เคเค•्เคŸ เค•ो เค‡ंเคชीเคฐिเคฏเคฒ เคฒेเค—िเคธ्เคฒेเคŸिเคต เค•ाเค‰ंเคธिเคฒ เคจे 1919 เคฎें เคชाเคฐिเคค เค•िเคฏा เคฅा। เคญाเคฐเคคीเคฏ เคธเคฆเคธ्เคฏों เค•े เคตिเคฐोเคง เค•े เคฌाเคตเคœूเคฆ เคฏเคน เคเค•्เคŸ เคชाเคฐिเคค เคนो เค—เคฏा เคฅा। เค‡เคธ เคเค•्เคŸ เคจे เคธเคฐเค•ाเคฐ เค•ो เคฐाเคœเคจैเคคिเค• เค—เคคिเคตिเคงिเคฏों เค•ो เค•ुเคšเคฒเคจे เค•े เคฒिเคฏे เค…เคธीเคฎ เคถเค•्เคคि เคฆे เคฆी เคฅी। เค‡เคธ เคเค•्เคŸ เค•े เคฎुเคคाเคฌिเค• เคฌिเคจा เคŸ्เคฐाเคฏเคฒ เค•े เคนी เคฐाเคœเคจैเคคिเค• เค•ैเคฆिเคฏों เค•ो เคฆो เคธाเคฒ เคคเค• เค•े เคฒिเคฏे เคฌंเคฆी เคฌเคจाเคฏा เคœा เคธเค•เคคा เคฅा।

เคฐॉเคฒैเคŸ เคเค•्เคŸ เค•े เคตिเคฐोเคง เคฎें เค—ांเคงीเคœी เคจे 6 เค…เคช्เคฐैเคฒ 1919 เค•ो เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคต्เคฏाเคชी เค†ंเคฆोเคฒเคจ เค•ी เคถुเคฐुเค†เคค เค•ी। เค—ांเคงीเคœी เคจे เคนเฅœเคคाเคฒ เค•ा เค†เคน्เคตाเคจ เค•िเคฏा เคœिเคธे เคญाเคฐी เคธเคฎเคฐ्เคฅเคจ เคฎिเคฒा। เคตिเคญिเคจ्เคจ เคถเคนเคฐों เคฎें เคฒोเค— เค‡เคธเค•े เคธเคฎเคฐ्เคฅเคจ เคฎें เคจिเค•เคฒ เคชเฅœे। เคฆुเค•ाเคจें เคฌंเคฆ เคนो เค—เคˆं เค”เคฐ เคฐेเคฒ เค•ाเคฐเค–ाเคจों เค•े เคฎเคœเคฆूเคฐ เคนเฅœเคคाเคฒ เคชเคฐ เคšเคฒे เค—เคฏे। เค…ंเค—्เคฐेเคœी เคนुเค•ूเคฎเคค เคจे เค‡เคธ เค†ंเคฆोเคฒเคจ เค•े เค–िเคฒाเคซ เค•เค ोเคฐ เค•เคฆเคฎ เค‰เค ाเคจे เค•ा เคจिเคฐ्เคฃเคฏ เคฒिเคฏा। เค•เคˆ เคธ्เคฅाเคจीเคฏ เคจेเคคाเค“ं เค•ो เคฌंเคฆी เคฌเคจा เคฒिเคฏा เค—เคฏा। เคฎเคนाเคค्เคฎा เค—ांเคงी เค•ो เคฆिเคฒ्เคฒी เคฎें เค†เคจे เคธे เคฐोเค•ा เค—เคฏा।

เคœเคฒिเคฏांเคตाเคฒा เคฌाเค—:
10 เค…เคช्เคฐैเคฒ 1919 เค•ो เค…เคฎृเคคเคธเคฐ เคฎें เคถांเคคिเคชूเคฐ्เคฃ เคช्เคฐเคฆเคฐ्เคถเคจเค•ाเคฐिเคฏों เคชเคฐ เคชुเคฒिเคธ เคจे เค—ोเคฒी เคšเคฒाเคˆ। เค‡เคธเคธे เค—ुเคธ्เคธाเค เคฒोเค—ों เคจे เคœเค—เคน-เคœเค—เคน เคชเคฐ เคธเคฐเค•ाเคฐी เคธंเคธ्เคฅाเคจों เคชเคฐ เค†เค•्เคฐเคฎเคฃ เค•िเคฏा। เค…เคฎृเคคเคธเคฐ เคฎें เคฎाเคฐ्เคถเคฒ เคฒॉ เคฒाเค—ू เค•เคฐ เคฆिเคฏा เค—เคฏा। เค…เคฎृเคคเคธเคฐ เค•ी เค•เคฎाเคจ เคœเคจเคฐเคฒ เคกाเคฏเคฐ เค•े เคนाเคฅों เคฎें เคธौंเคช เคฆी เค—เคˆ।

13 เค…เคช्เคฐैเคฒ เค•ो เคชंเคœाเคฌ เคฎें เคฌैเคธाเค–ी เค•ा เคค्เคฏोเคนाเคฐ เคฎเคจाเคฏा เคœा เคฐเคนा เคฅा। เค—्เคฐाเคฎीเคฃों เค•ा เคเค• เคธเคฎूเคน เคœเคฒिเคฏांเคตाเคฒा เคฌाเค— เคฎें เคฒเค—े เคเค• เคฎेเคฒे เคฎें เคถเคฐीเค• เคนोเคจे เค†เคฏा เคฅा। เคตเคน เคฌाเค— เคšाเคฐों เคคเคฐเคซ เคธे เคฌंเคฆ เคฅा เค”เคฐ เคจिเค•เคฒเคจे เค•े เคฐाเคธ्เคคे เคธंเค•ीเคฐ्เคฃ เคฅे। เคœเคจเคฐเคฒ เคกाเคฏเคฐ เคจे เคจिเค•เคฒเคจे เค•े เคฐाเคธ्เคคे เคฌंเคฆ เค•เคฐเคตा เคฆिเคฏे เค”เคฐ เคญीเฅœ เคชเคฐ เค—ोเคฒी เคšเคฒाเคจे เค•ा เค†เคฆेเคถ เคฆिเคฏा। เค‰เคธ เค—ोเคฒीเค•ांเคก เคฎें เคธैंเค•เฅœो เคฒोเค— เคฎाเคฐे เค—เคฏे। เค‡เคธเคธे เคšाเคฐों เคคเคฐเคซ เคนिंเคธा เคซैเคฒ เค—เคˆ। เคฎเคนाเคค्เคฎा เค—ांเคงी เคนिंเคธा เคจเคนीं เคšाเคนเคคे เคฅे เค‡เคธเคฒिเคฏे เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค†ंเคฆोเคฒเคจ เคตाเคชเคธ เคฒे เคฒिเคฏा।

เค†ंเคฆोเคฒเคจ เค•े เคตिเคธ्เคคाเคฐ เค•ी เค†เคตเคถ्เคฏเค•เคคा:
เคฐॉเคฒैเคŸ เคธเคค्เคฏाเค—्เคฐเคน เคฎुเค–्เคฏ เคฐूเคช เคธे เคถเคนเคฐों เคคเค• เคนी เคธीเคฎिเคค เคฅा। เคฎเคนाเคค्เคฎा เค—ांเคงी เค•ो เคฎเคนเคธूเคธ เคนुเค† เค•ि เคญाเคฐเคค เคฎें เค†ंเคฆोเคฒเคจ เค•ा เคตिเคธ्เคคाเคฐ เคนोเคจा เคšाเคนिเค। เค‰เคจเค•ो เคฒเค—เคคा เคฅा เค•ि เคเคธा เคคเคญी เคธंเคญเคต เคฅा เคœเคฌ เคนिंเคฆू เค”เคฐ เคฎुเคธเคฒเคฎाเคจ เคเค• เคฎंเคš เคชเคฐ เค† เคœाเคँ।

เค–िเคฒाเคซเคค เค†ंเคฆोเคฒเคจ:
เค–िเคฒाเคซเคค เค•े เคฎुเคฆ्เคฆे เคจे เค—ांเคงीเคœी เคเค• เคเคธा เค…เคตเคธเคฐ เคฆिเคฏा เคœिเคธเคธे เคนिंเคฆू เค”เคฐ เคฎुเคธเคฒเคฎाเคจों เค•ो เคเค• เคฎंเคš เคชเคฐ เคฒाเคฏा เคœा เคธเค•เคคा เคฅा। เคช्เคฐเคฅเคฎ เคตिเคถ्เคต เคฏुเคฆ्เคง เคฎें เคคुเคฐ्เค•ी เค•ी เค•เคฐाเฅœी เคนाเคฐ เค•े เคฌाเคฆ เค‘เคŸोเคฎเคจ เค•े เคถाเคธเค• เคชเคฐ เค•เฅœे เคธंเคงि เคธเคฎเคौเคคे เค•ी เค…เคซเคตाเคน เคซैเคฒ เคšुเค•ी เคฅी। เค‘เคŸोเคฎเคจ เค•ा เคถाเคธเค• เคฎुเคธ्เคฒिเคฎ เคธเคฎुเคฆाเคฏ เค•ा เค–เคฒीเคซा เคญी เคนुเค† เค•เคฐเคคा เคฅा। เค–เคฒीเคซा เค•ो เคธเคฎเคฐ्เคฅเคจ เคฆेเคจे เค•े เคฒिเคฏे เคฌंเคฌเคˆ เคฎें เคฎाเคฐ्เคš 1919 เคฎें เคเค• เค–िเคฒाเคซเคค เค•เคฎेเคŸी เคฌเคจाเคˆ เค—เคˆ। เค‡เคธ เค•เคฎेเคŸी เค•े เคจेเคคा เคฅे เคฆो เคญाเคˆ เคœिเคจเค•े เคจाเคฎ เคฅे เคฎुเคนเคฎ्เคฎเคฆ เค…เคฒी เค”เคฐ เคถौเค•เคค เค…เคฒी। เค‰เคจเค•ी เค‡เคš्เค›ा เคฅी เค•ि เคฎเคนाเคค्เคฎा เค—ांเคงी เค‡เคธ เคฎुเคฆ्เคฆे เคชเคฐ เค†ंเคฆोเคฒเคจ เค•เคฐें। 1920 เคฎें เค•ांเค—्เคฐेเคธ เค•े เค•เคฒเค•เคค्เคคा เค…เคงिเคตेเคถเคจ เคฎें เค–िเคฒाเคซเคค เค•े เคธเคฎเคฐ्เคฅเคจ เคฎें เค”เคฐ เคธ्เคตเคฐाเคœ เค•े เคฒिเคฏे เคเค• เค…เคตเคœ्เคžा เค†ंเคฆोเคฒเคจ เคถुเคฐु เค•เคฐเคจे เค•ा เคช्เคฐเคธ्เคคाเคต เคชाเคฐिเคค เคนुเค†।

เคตเคฐ्เคคเคฎाเคจ เคธเคฎเคฏ เคฎें  เคญाเคฐเคค เคฎें เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ
เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เค•ो เค‡เคจ เคฆिเคจों เคœाเคจเคฌूเคเค•เคฐ เคฌुเคฐे เคคเคฐीเค•े เคธे เคฆिเค–ाเคฏा เคœा เคฐเคนा เคนै, เคœिเคธเคธे เค•ि เคญाเคฐเคค เค•े เค—ौเคฐเคตเคถाเคฒी เค…เคคीเคค เค•ी เคœเคก़ों เค•ो เค•เคฎเคœोเคฐ เค•िเคฏा เคœा เคธเค•े. เคญाเคฐเคคीเคฏ เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เค•เคญी เคญी 'เคตिเคฐोเคงी' เคจเคนीं เคฅा เค”เคฐ เคจा เคนी เคนोเค—ा.
'เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เคฎाเคจเคต เคœाเคคि เค•े เคธเคฐ्เคตोเคš्เคš เค†เคฆเคฐ्เคถों, เคธเคค्เคฏเคฎ, เคถिเคตเคฎ เค”เคฐ เคธुंเคฆเคฐเคฎ เคธे เคช्เคฐेเคฐिเคค เคนै.'

- เคจेเคคाเคœी เคธुเคญाเคท เคšंเคฆ्เคฐ เคฌोเคธ

เคญाเคฐเคคीเคฏ เคฏा เคญाเคฐเคค เคธिเคฐ्เคซ เคœเคฎीเคจ เค•ा เคเค• เคŸुเค•เคก़ा เคญเคฐ เคจเคนीं เคนै, เคœो เคเค• เคนी เคงเคฐเคคी เคชเคฐ เคฒोเค—ों เค•े เค†เค•เคฐ เคฌเคธ เคœाเคจे เค”เคฐ เค‰เคจเค•े เคฒिเค เคธंเคตिเคงाเคจ เคฌเคจा เคฆेเคจे เค•े เคฌाเคฆ เคฆेเคถ เคฌเคจ เค—เคฏा เคนै. เคฌเคฒ्เค•ि เคฏे เคšाเคฐ เคนเคœाเคฐ เคธे เค…เคงिเค• เคธाเคฒों เคคเค• เค•ी เคเค• เคธเคคเคค เคธเคญ्เคฏเคคा เคนै, เคœिเคธเคจे เค•เคˆ เค‰เคคाเคฐ-เคšเคข़ाเคต เคฆेเค–े เคนैं.

เค‡เคคिเคนाเคธ เคฎें เคฆเคฐ्เคœ เคฎेเคธोเคชोเคŸाเคฎिเคฏा, เคˆเคฐाเคจी เคœैเคธी เค…เคจ्เคฏ เคฎเคนाเคจ เคธเคญ्เคฏเคคाเคं เคธเคฎเคฏ เค•े เคธाเคฅ เคจเคท्เคŸ เคนो เค—เคˆ เคฒेเค•िเคจ เค…เคชเคจी เค…เคจूเค ी เค•्เคทเคฎเคคा เค•े เคšเคฒเคคे เคนเคฎाเคฐी เคญाเคฐเคคीเคฏ เคธเคญ्เคฏเคคा เคฌเคšी เคฐเคน เค—เคˆ. เค•्เคฏोंเค•ि เคนเคฎाเคฐी เคธเคญ्เคฏเคคा เคฎें เคงाเคฐ्เคฎिเค•, เคธांเคธ्เค•ृเคคिเค•, เคฐाเคœเคจीเคคिเค• เคฏा เคตिเคšाเคฐเคงाเคฐाเคค्เคฎเค• เคฌเคฆเคฒाเคตों เค•े เคธाเคฅ เคธเคฎเคจ्เคตเคฏ เคฌिเค ाเคจे เค•ी เค…เคจूเค ी เค•्เคทเคฎเคคा เคฅी. เคฆुเคจिเคฏा เคฎें เคถाเคฏเคฆ เคนी เค•เคนीं เคฆो เคตिเคชเคฐीเคค เคตिเคšाเคฐเคงाเคฐाเค“ं เค•े เคเค• เคธाเคฅ เคซเคฒเคจे-เคซूเคฒเคจे เค”เคฐ เคชाเคฒเคจ เค•िเค เคœाเคจे เค•ा เค‰เคฆाเคนเคฐเคฃ เคฆिเค–ाเคˆ เคฆेเคคा เคนो. เคเค• เค“เคฐ เคœเคนां เคนเคฎाเคฐे เคฏเคนां 'เคฏोเค—ा' เคœैเคธी เคฐूเคข़िเคตाเคฆी เค†เคธ्เคคिเค•เคคा เคนै, เคคो เคตเคนीं เคฆूเคธเคฐी เคคเคฐเคซ 'เคšाเคฐ्เคตाเค•' เคœैเคธी เคตिเคšाเคฐเคงाเคฐा เคญी เคซเคฒเคคी-เคซूเคฒเคคी เคนै เคœो เคจाเคธ्เคคिเค•เคคा เค•ा เคช्เคฐเคšाเคฐ เค•เคฐเคคा เคนै!

เคช्เคฐाเคšीเคจ เคธเคฎเคฏ เคฎें เคœเคฌ เคตिเคชเคฐीเคค เคตिเคšाเคฐเคงाเคฐा เคฏा เคซिเคฐ เคงाเคฐ्เคฎिเค• เคตिเคถ्เคตाเคธ เค•ो เคฎाเคจเคจे เค•े เค•ाเคฐเคฃ เคฒोเค—ों เค•ो เคฆंเคก เคฆिเคฏा เคœाเคคा เคฅा เคคเคฌ เคญी เคฒोเค—ों เคจे เคจा เคธिเคฐ्เคซ เคฆो เคงเคฐ्เคฎों เค•े เคฌीเคš เคฌเคฒ्เค•ि เคงเคฐ्เคฎों เค•े เค…ंเคฆเคฐ เค•ी เค…เคธเคฎाเคจเคคा เค•ो เคญी เคธ्เคตीเค•ाเคฐ เค•िเคฏा. เคธिเคฐ्เคซ เคฏเคนी เค•ाเคฐเคฃ เคนै เค•ि เคญाเคฐเคค เคเค• เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เค•ी เคถ्เคฐेเคฃी เคฎें เคซिเคŸ เคจเคนीं เคฌैเค เคคा. เคฌเคฒ्เค•ि เค‡เคธเค•े เค‰เคฒเคŸ เค‡เคธเคจे เคเค• เคจเคˆ เค”เคฐ เคช्เคฐเคคिเคท्เค िเคค เคถ्เคฐेเคฃी เค•ा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เค•िเคฏा เคœो 'เคธเคญ्เคฏเคคाเคตाเคฆी-เคฐाเคœ्เคฏ' เคฌเคจाเคคा เคนै. เค”เคฐ เค‡เคธเคฒिเค เคญाเคฐเคคीเคฏ เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เคชเคฐ เค•िเคธी เคญी เคคเคฐเคน เค•ी เคฌाเคค เค‡เคธी เคธंเคฆเคฐ्เคญ เคฎें เคนोเคจी เคšाเคนिเค.
เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ
เคšเคถ्เคฎा เคฌเคฆเคฒें, เคธเคš्เคšाเคˆ เคฆिเค–ेเค—ी
เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ, เคฐाเคœ्เคฏों เค•े เคตिเคชเคฐीเคค เคเค• เคฐाเคœเคจीเคคिเค• เคธंเคธ्เคฅा เคนै. เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เค”เคฐ เคฐाเคœ्เคฏ เคฎिเคฒเค•เคฐ เคเค• เคเคธी เคธंเคธ्เคฅा เค•ा เคจिเคฐ्เคฎाเคฃ เค•เคฐเคคे เคนैं เคœिเคจเค•ी เคธांเคธ्เค•ृเคคिเค• เค”เคฐ เคฐाเคœเคจीเคคिเค• เคธीเคฎाเคं เคเค•เคฆूเคธเคฐे เคธे เคฎिเคฒเคคी เคนैं. เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เค•ा เค‰เคค्เคฅाเคจ เคธเคฌเคธे เคชเคนเคฒे เคฏूเคฐोเคช เคฎें เคนुเค† เคฅा, เคœเคนां เคเค• เคญाเคทा / เคœाเคคीเคฏเคคा เค•े เคฒोเค— เคเค• เคฐाเคœ्เคฏ เคฎें เคเค• เคธเคฐเค•ाเคฐ / เคถाเคธเคจ เค•े เค…เคคंเคฐ्เค—เคค เคฐเคนเคจा เคšाเคนเคคे เคฅे. เคฏे เคตिเคšाเคฐ เค…เคชเคจे เค†เคช เคฎें เคจเคฏा เคฅा เค•्เคฏोंเค•ि เค‡เคธเคฎें เคเคธा เคฎाเคจा เค—เคฏा เคฅा เค•ि เค•िเคธी เคฆूเคธเคฐी เคญाเคทा / เคœाเคคीเคฏเคคा เค•े เคฒोเค— เค…เคฒเค— เคนोเคคे เคนैं เค”เคฐ เค‡เคธเคฒिเค เคตो เคเค• เคธाเคฅ เคจเคนीं เคฐเคน เคธเค•เคคे.

เคฒेเค•िเคจ เคญाเคฐเคค เคฎें เคฎाเคฎเคฒा เค‡เคธเคธे เคฌเคนुเคค เค…เคฒเค— เคนै. เค”เคฐ เคธเคฎเคฏ เคฌीเคคเคจे เค•े เคธाเคฅ เค‡เคธ เคฎเคนाเคจ เคญूเคฎि เคจे เคตिเคšाเคฐों, เคฒोเค—ों, เคธंเคธ्เค•ृเคคि เค”เคฐ เคธเคญ्เคฏเคคाเค“ं เค•ी เคฌเคนुเคฒเคคा เคฆेเค–ी เคนै. เคฏเคนां เคญเค—เคตाเคจ เคฌुเคฆ्เคง เคธे เคฒेเค•เคฐ เค—ुเคฐु เคจाเคจเค• เคฆेเคต เค”เคฐ เคฎเคนाเคตीเคฐ เคคเค• เค•ी เค•เคนाเคจिเคฏां เคนैं, เค•ाเคฒिเคฆाเคธ เคธे เคฒेเค•เคฐ เคคुเคฒเคธीเคฆाเคธ เคคเค• เค•ी เคšौเคชाเคˆ เคนै, เคธ्เคตाเคฎी เคตिเคตेเค•ाเคจंเคฆ เคธे เคฒेเค•เคฐ เคฎเคนाเคค्เคฎा เค—ांเคงी เคคเค• เค•े เคœ्เคžाเคจ เค•ा เคธाเค—เคฐ เคนै. เคฏाเคจी เคนเคฎाเคฐे เคฆेเคถ เค•ी เคœเคฎीเคจ เคฎें เคญिเคจ्เคจ เคช्เคฐเค•ाเคฐ เค•े เคซूเคฒ เคนैं เค”เคฐ เคธเคฌเคจे เคเค• เคฎाเคฒा เคฎें เค—ुंเคฅเค•เคฐ เค…เคชเคจी เค–ुเคถเคฌु เคธे เค‡เคธ เคชाเคตเคจ เคงเคฐเคคी เค•ो เคฎเคนเค•ाเคฏा เคนै.

เคฒेเค•िเคจ เคธाเคฅ เคนी เค‡เคธเคจे เค…เคชเคจी เค†ंเคคเคฐिเค• เค•เคฎเคœोเคฐिเคฏों เค”เคฐ เค…เคฒเค—ाเคตเคตाเคฆ เค•ी เคตเคœเคน เคธे เค•เคˆ เคถเคคाเคฌ्เคฆिเคฏों เคคเค• เค‰เคชเคจिเคตेเคถเคตाเคฆ เค”เคฐ เค—ुเคฒाเคฎी เค•ा เคฆंเคถ เคญी เคธเคนा เคนै. เค‡เคธ เค—ुเคฒाเคฎी เคจे เคจ เคธिเคฐ्เคซ เคฒोเค—ों เค•े เคถเคฐीเคฐ เค•ो เค—ुเคฒाเคฎ เคฌเคจाเคฏा เคฌเคฒ्เค•ि เค‰เคจเค•ी เคธोเคš, เค‰เคจเค•े เคฎเคจ เค•ो เคญी เค—ुเคฒाเคฎ เคฌเคจा เคฆिเคฏा. เคšाเคชเคฒूเคธी เคนเคฎाเคฐी เคธोเคš เค•ा เคนिเคธ्เคธा เคฌเคจ เค—เคˆ เค”เคฐ เคญाเคฐเคคीเคฏों เคจे เคนी เคญाเคฐเคค เคธे เคœुเคก़ी เคนเคฐ เคšीเคœ เค•ो เคจเค•ाเคฐเคจा เคถुเคฐू เค•เคฐ เคฆिเคฏा. เคซिเคฐ เคšाเคนे เคตो เคฌाเคค เคฆेเคถ เค•ी เคธंเคธ्เค•ृเคคि, เคญाเคทा, เคถिเค•्เคทा เคช्เคฐเคฃाเคฒी เคฏा เคซिเคฐ เคฎूเคฒ्เคฏों เค•ी เคนो, เคนเคฐ เคฌाเคค เคฎें เค‰เคจ्เคนोंเคจे เค–ोเคŸ เคจिเค•ाเคฒเคจा เคถुเคฐू เค•เคฐ เคฆिเคฏा. เคฆुเค– เค•ी เคฌाเคค เคฏे เคนै เค•ि เคนเคฎाเคฐी เคฏे เคธोเคš เค…เคญी เคคเค• เค–เคค्เคฎ เคจเคนीं เคนुเคˆ เคนै เค”เคฐ เค‡เคธी เค•ाเคฐเคฃ เคธे เค†เคœ เคญी เค…เคงिเค•ांเคถ เคฒोเค— เคญाเคฐเคคीเคฏ เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เค•ो เคชเคถ्เคšिเคฎी เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เค•े เคšเคถ्เคฎे เคธे เคนी เคฆेเค–เคคे เคนैं.

เคนเคฐ เค•िเคธी เค•ो เคฏे เคฏाเคฆ เคฐเค–เคจा เคšाเคนिเค เค•ि เคฏूเคฐोเคช เค•े เคตिเคชเคฐीเคค, เคญाเคฐเคคीเคฏ เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เคจे เค…ंเค—्เคฐेเคœों เคฆ्เคตाเคฐा เคฆेเคถ เค•े เค‰เคชเคจिเคตेเคถเคตाเคฆ เคธे เคœเคจ्เคฎ เคฒिเคฏा เคนै. เค”เคฐ เคตिเคฆेเคถों เค•ी เคคเคฐเคน เคงเคฐ्เคฎ, เค•्เคทेเคค्เคฐ, เคœाเคคि, เคตเคฐ्เค— เค”เคฐ เคฒिंเค— เค•ी เคธीเคฎाเค“ं เคฎें เคฌंเคŸे เคธเคญी เคธाเคฎाเคœिเค• เคธเคฎूเคนों เค•ो เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เค•ी เคเค• เค›เคค เค•े เคจीเคšे 'เคญाเคฐเคค เคฎाเคคा' เคฏा 'เคฎเคฆเคฐ เค‡ंเคกिเคฏा' เค•े เคฐूเคช เคฎें เคฆिเค–ाเคฏा เค—เคฏा เคฅा.

เคฐाเคท्เคŸ्เคฐीเคฏเคคा เคฌเคจाเคฎ เคต्เคฏเค•्เคคिเคตाเคฆ

เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เค•ी เคคเคฐเคน เคต्เคฏเค•्เคคिเคตाเคฆ เคญी เคœ्เคžाเคจ เค”เคฐ เค†เคงुเคจिเค•เคคा เค•े เคฐूเคช เคฎें เคฏूเคฐोเคช เคฎें เคนी เค‰เคญเคฐा. เคฏूเคฐोเคช เค•े เคต्เคฏเค•्เคคिเคตाเคฆ เคฎें เคคเคฐ्เค• เคฆिเคฏा เค—เคฏा เค•ि เคต्เคฏเค•्เคคि เคเค• เคคเคฐ्เค•เคธंเค—เคค เค”เคฐ เคธाเคฎाเคœिเค•-เคฐाเคœเคจीเคคिเค• เค—เคคिเคตिเคงिเคฏों เค•ा เค•ेเคจ्เคฆ्เคฐ เคนै เค”เคฐ เค‡เคธเคฒिเค เค‡ंเคธाเคจ เค•े เค…เคงिเค•ाเคฐों เค•ो เคธเคฎूเคน เค•े เค…เคงिเค•ाเคฐों เค•े เค†เค—े เคฐเค–ा เคœाเคจा เคšाเคนिเค. เคถाเคฏเคฆ เค‡เคธเคฒिเค เคนी เค•िเคธी เคต्เคฏเค•्เคคि เค•ा เค…เคงिเค•ाเคฐ เค”เคฐ เค•เคฒ्เคฏाเคฃ เคเค• เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เค•ा เคตिเคฐोเคงाเคญाเคธी เคนोเคคा เคนै.

เคญाเคฐเคคीเคฏ เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เคญूเคฎि, เคถเค•्เคคि เค”เคฐ เคฒोเค—ों เค•े เคญौเคคिเค• เคตिเคšाเคฐों เคชเคฐ เค†เคงाเคฐिเคค เคจเคนीं เคนै. เคฌเคฒ्เค•ि เคฏเคน เค†เคง्เคฏाเคค्เคฎिเค• เคช्เคฐเค•ृเคคि เค•ा เคนै เคœिเคธเค•ा เค†เคฆเคฐ्เคถ เคฎाเคจเคตเคคा เค•ी เคธेเคตा เค•เคฐเคจा เคนै เค”เคฐ เคชूเคฐे เคตिเคถ्เคต เค•ो เคเค• เคชเคฐिเคตाเคฐ เคฏा 'เคฎเคนा เค‰เคชเคจिเคทเคฆ' เคฎें เคธ्เคตीเค•ाเคฐ เค•िเค เคœाเคจे เคตाเคฒे 'เคตเคธुเคงैเคต เค•ुเคคुंเคฌเค•เคฎ' เค•े เคฐूเคช เคฎें เคฎाเคจเคจा ​​เคนै.

เคนเคฎाเคฐे เคฏเคนां เคชเคฐिเคตाเคฐ เคฎें เคธเคฆเคธ्เคฏों เค•ो เค•िเคธी เค•ॉเคจ्เคŸ्เคฐेเค•्เคŸ เคธे เคจเคนीं เคฌเคฒ्เค•ि เคช्เคฐेเคฎ เค”เคฐ เค•เคฐुเคฃा เค•े เคฌंเคงเคจ เคธे เคฌंเคงे เคนोเคคे เคนैं. เค”เคฐ เคธเคฆเคธ्เคฏ เค•े เค…เคงिเค•ाเคฐ เค…เคจ्เคฏ เคธเคฆเคธ्เคฏ เค•े เค…เคงिเค•ाเคฐों เค•ी เคนी เคคเคฐเคน เคชเคตिเคค्เคฐ เคนोเคคे เคนैं. เค‡เคธเคฒिเค เค…เคงिเค•ाเคฐ เค•े เค‰เคฒ्เคฒंเค˜เคจ เค•ी เคธंเคญाเคตเคจा เคถूเคจ्เคฏ เคจเคนीं เคคो เคจ्เคฏूเคจเคคเคฎ เคœเคฐुเคฐ เคนो เคœाเคคा เคนै. เคญाเคฐเคคीเคฏ เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ 'เค…เคฆ्เคตैเคค' เค•ी เค…เคตเคงाเคฐเคฃा เคฎें เคตिเคถ्เคตाเคธ เค•เคฐเคคा เคนै เคœिเคธे เคธ्เคตाเคฎी เคตिเคตेเค•ाเคจंเคฆ เคจे เคญी เคธ्เคตीเค•ाเคฐ เค•िเคฏा เคนै. เคตिเคตेเค•ाเคจंเคฆ เค•ा เค•เคนเคจा เคฅा เค•ि เคชूเคฐी เคฆुเคจिเคฏा เคเค• เคนै. เคฏเคน เคตिเคšाเคฐ เคธंเคธ्เค•ृเคค เค•े เคšाเคฐ เคฎเคนाเค•เคต्เคฏों เคฎें เคธे เคเค• เคฎें เคญी เคฒिเค–ा เค—เคฏा เคนै- 'เค…เคนเคฎ เคฌ्เคฐเคน्เคฎाเคธ्เคฎि' เคฏा 'เคฎैं เคฌ्เคฐเคน्เคฎांเคก เคนूं', เค”เคฐ เค‡เคธเคฒिเค, เคฆोเคจों เค•े เคฌीเคš เค•ोเคˆ เคตिเคฐोเคง เคจเคนीं เคนो เคธเค•เคคा เคนै.

เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा เค”เคฐ เคธเคฎाเคจเคคा เค•ा เคธเคฎเคฐ्เคฅเค• เคนै

เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เค•ो เค‡เคจ เคฆिเคจों เคœाเคจเคฌूเคเค•เคฐ เคฌुเคฐे เคคเคฐीเค•े เคธे เคฆिเค–ाเคฏा เคœा เคฐเคนा เคนै เคœिเคธเคธे เค•ि เคญाเคฐเคค เค•े เค—ौเคฐเคตเคถाเคฒी เค…เคคीเคค เค•ी เคœเคก़ों เค•ो เค•เคฎเคœोเคฐ เค•िเคฏा เคœा เคธเค•े. เคญाเคฐเคคीเคฏ เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ เค•เคญी เคญी 'เคตिเคฐोเคงी' เคจเคนीं เคฅा เค”เคฐ เคจा เคนी เคนोเค—ा. เคซिเคฐ เคšाเคนे เคตो 'เคต्เคฏเค•्เคคिเค—เคค เคตिเคฐोเคง' เคนो, 'เคฆเคฒिเคค เคตिเคฐोเคงी', 'เค…เคฒ्เคชเคธंเค–्เคฏเค• เคตिเคฐोเคงी' เค†เคฆि เคนो. เคฒेเค•िเคจ เคฏे เคนเคฎेเคถा เคธे เคนी 'เคธ्เคตเคคंเคค्เคฐเคคा' เค•ा 'เคธเคฎเคฐ्เคฅเค•' เคนोเค—ा. 'เคธเคฎाเคจเคคा เค•ा เคธเคฎเคฐ्เคฅเค•' เค”เคฐ 'เคตिเค•ाเคธ เค•ा เคธเคฎเคฐ्เคฅเค•'.

เคธंเคตैเคงाเคจिเค• เคขांเคšे เค•े เคฆाเคฏเคฐे เคฎें เคฐเค–เค•เคฐ เค‡เคธे เคธुเคงाเคฐเคจे เค•ी เคšเคฐ्เคšा เคนเคฎेเคถा เคนी เคนो เคธเค•เคคी เคนै, เคฒेเค•िเคจ เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เค•ी เคเค•เคคा เค”เคฐ เค…เค–ंเคกเคคा เค•े เค–िเคฒाเคซ เคจाเคฐे เคฒเค—ाเค•เคฐ เคจเคนीं. เคœो เคฆुเคฐ्เคญाเค—्เคฏ เคธे เคญाเคฐเคค เค•े เค•ुเค› เคตिเคถ्เคตเคตिเคฆ्เคฏाเคฒเคฏों เคฎें เค•िเคฏा เคœा เคฐเคนा เคนै. เคœเคฌ เคคเค• เค•ि เคฆेเคถ เค•े เคธैเคจिเค• เคฐाเคœ्เคฏ เค•ी เคธंเคช्เคฐเคญुเคคा เค”เคฐ เค…เค–ंเคกเคคा เค•ी เคฐเค•्เคทा เคฎें เคคเคค्เคชเคฐ เคนैं เคคเคฌ เคคเค• เคฆेเคถ เคฎें เคนเคฐ เคจाเค—เคฐिเค• เค•े เค…เคงिเค•ाเคฐ เคธुเคฐเค•्เคทिเคค เคนैं. เค†เคœ เค•े เคธเคฎเคฏ เคฎें 'เค†เคœाเคฆी' เค•े เคจाเคฐे เคฒเค—ाเคจा เคซเคฐ्เคœी เค‰เคฆाเคฐเคตाเคฆिเคฏों เค•े เคฒिเค เคซैเคถเคจ เคฌเคจ เค—เคฏा เคนै เคœो เคชाเค•िเคธ्เคคाเคจ เค”เคฐ เคšीเคจ เคœैเคธे เค†เคคंเค•เคตाเคฆी เคชเคก़ोเคธिเคฏों เค”เคฐ เค†เคคंเค•เคตाเคฆी เคธंเค—เค เคจों เคธे เคนเคฎाเคฐी เคธीเคฎाเค“ं เค•ी เคฐเค•्เคทा เค•เคฐเคจे เคตाเคฒे เคธैเคจिเค•ों เค•ी เค•ुเคฐ्เคฌाเคจी เคธे เคฌेเค–เคฌเคฐ เคฐเคนเคคे เคนैं.

เคฏเคน เค‰เคจเค•ा เคฆोเคนเคฐा เคฐूเคช เคนी เคนै เคœो เคฆूเคธเคฐों เค•ो เค…เคชเคจे 'เคฐाเคท्เคŸ्เคฐเคตाเคฆ' เค•े เคฒिเค เคช्เคฐเคฎाเคฃ เคชเคค्เคฐ เคฆेเคจे เค•े เคฒिเค เคจเคนीं เคšाเคนเคคे เคนैं, เคฒेเค•िเคจ เคตे เค•เคญी เคญी 'เคงเคฐ्เคฎเคจिเคฐเคชेเค•्เคท', 'เค‰เคฆाเคฐ', 'เคช्เคฐเค—เคคिเคถीเคฒ เค†เคฆि เคนोเคจे เค•ा เคช्เคฐเคฎाเคฃ เคชเคค्เคฐ เคฆेเคจे เค”เคฐ เคฒेเคจे เค•े เคฒिเค เคคैเคฏाเคฐ เคฐเคนเคคे เคนैं. เค•ोเคˆ เคญी เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เคเคธे เคฒोเค—ों เค•ो เคจเคนीं เคšाเคนเคคा เคœिเคธเค•ा เคเคœेंเคกा เคญाเคฐเคค เค•ी เคฌเคนुเคค เคชเคนเคšाเคจ เค”เคฐ เค…เคธ्เคคिเคค्เคต เคชเคฐ เคธเคตाเคฒ เค‰เค ाเคจा เคนी เคฐเคนा เคนो. เค•เคˆ เคฌाเคฐ เคคो เคฏे เคฒोเค— เค•ुเค–्เคฏाเคค เคœाเคธूเคธी เคเคœेंเคธिเคฏों เค•े เคฒिเค เคญी เค•ाเคฎ เค•เคฐเคคे เคนैं. เค…เค—เคฐ เคฐाเคท्เคŸ्เคฐ เค•ो เคงเคฎเค•ी เคฆी เคœाเคคी เคนै, เคคो เคธเคฌเคฒे เคชเคนเคฒे เคต्เคฏเค•्เคคिเค—เคค เค…เคงिเค•ाเคฐ เค•ो เคจुเค•เคธाเคจ เคชเคนुंเคšเคคा เคนै.